Laten we het nog eens over de WOB hebben

Laten we het dan nog maar eens over de WOB hebben...

Vervolgvragen mogen niet?
Als reactie op mijn vervolg-verzoek aan de KB zei iemand begin deze week tegen me (en ik citeer even letterlijk, het waren enkele DM's in Twitter)

d ingmario Officieel kan dit niet is mij bij een WOB cursus geleerd en kunnen ze dit weigeren. Je had dit gelijk bij de eerste WOB aanvraag moeten doen
d ingmario Bij een WOB aanvraag altijd vragen om én het document en ALLE onderliggende en met het onderwerp gerelateerde stukken
d ingmario Zo krijg je alle stukken. Tenminste....
d **** We zullen zien, maar lijkt me eigenlijk sterk: als ik niet weet wat er is, weet ik ook niet wat ik kan vragen
d ingmario Maar zo zit de WOB wet niet in elkaar. Je moet alle onderliggende stukken vragen. Vraag dé WOB specialist van NL maar eens @*****.
d **** Maar, dan zou iemand anders deze stukken ook niet meer op kunnen vragen omdat ik 't contract opgevraagd heb... Lijkt me niet
d ingmario Nee, dat zeg ik niet. Dezelfde aanvrager kan niet 2x .... Vraag @*****
d **** Maar dan laat ik mijn vrouw toch gewoon het verzoek ondertekenen?

Ik heb deze week de wet nog eens bestudeerd en geen enkel artikel suggereert dat een dergelijke vervolgvraag niet toegestaan zou zijn. Het zou ook een beetje bizar zijn natuurlijk, maar is er iemand die hier wat meer duidelijkheid over kan geven?

Bewaartermijn
Volgens mij heb ik het hier eerder al eens met iemand (Chido?) over gehad, maar ik weet het antwoord niet meer. De vraag is: Is het feit dat een document of informatie openbaar is gemaakt na of ten gevolge van  een WOB-verzoek, van invloed op de bewaartermijn?
We weten allemaal dat, in tegenstelling tot de suggestie die de Archiefvisie hierover wekt, openbaarheid en WOB-verzoeken ook - misschien wel vooral - gaan over documenten die als op termijn te vernietigen zijn gewaardeerd. Verandert deze bewaartermijn na een openbaarmaking op grond van de WOB?
Of, moet de afhandeling van een WOB-verzoek als een aparte "zaak" beschouwd worden en heeft alle informatie die gepubliceerd is daarmee een eigen bewaartermijn, onafhankelijk van de zaak waar de informatie uit komt? En als dit zo is, wat is die bewaartermijn dan?
Valt een WOB-verzoek bij bijvoorbeeld een gemeente onder

2.6 Publiciteit en voorlichting
Verstrekken van inlichtingen, opgaven en andere gegevens die voor de gemeente zelf van geen belang zijn - v 1 jaar

Wie kan hier antwoord op geven?

Hoorzitting Tweede Kamer
Gisteren vond in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats over de WOB en het voornemen van minister Donner om de wet aan te passen. Geen Stijl publiceerde gistermorgen al de integrale tekst van de bijdrage van Brenno de Winter. En De Winter slaat de spijker op zijn kop:

Veel van de klachten van Minister Donner zijn terug te voeren tot een en hetzelfde probleem. In zijn lezing wijst hij bijvoorbeeld op de bewerkelijkheid van het verstrekken van informatie rond wapenvergunningen. Ogenschijnlijk zou zoiets een simpele taak moeten zijn, maar in de praktijk zijn korpsen hier dagen mee kwijt. Dat verwijt de minister de verzoeker en spreekt van misbruik. Maar een goede administratie zou dergelijke informatie eenvoudig uit een database moeten kunnen toveren. Als iemand die ooit zelf programmeerde weet ik dat zoiets goed mogelijk is in minder dan een uur. Voorwaarde is wel dat de archiefvoering fatsoenlijk is.
[...]
Er zijn gemeenten die nog altijd een stapel papier hebben liggen in ongeordende vorm. Dus gebeurt het af en toe dat ik zelf door de stapel mag gaan om duidelijk te krijgen welke stukken er zijn. Dat is goed voor het negeren van uitzonderingsgronden, maar maakt het niet eenvoudiger om beleid te reconstrueren of deel te nemen aan het publieke debat. Dat is zeker niet altijd onwil, maar soms ook onkunde. Zo lukt het overheden soms totaal niet om documenten te digitaliseren. Er lijkt niemand de regie te nemen en zich verantwoordelijk voor het regelen van de toegang tot de informatie. Niemand regelt de ICT, niemand zet standaarden voor toegang neer en niemand is echt verantwoordelijk voor hard toezicht dat openheid ook daadwerkelijk wordt gerealiseerd. Het gevolg is een incompleet dossier.

Interessant is ook de reactie van de Nationale Ombudsman. Brenninkmeijer - niet Bom, ik kan het niet nalaten dit te denken...- pleitte volgens Binnenlands Bestuur tijdens de hoorzitting voor afschaffing van de WOB:

"De overheid gebruikt de WOB in de dagelijkse praktijk vaak om gronden te vinden vor het afwijzen van een verzoek en juridische barrières op te werpen voor burgers en journalisten. De WOB leidt tot onnodige, kostbare en tijdrovende procedures. De openbaarmaking van informatie moet primair vanuit behoorlijk bestuur beoordeeld worden en niet vanuit juridisch perspectief."

Gerelateerd
Een tweede WOB-verzoek voor de KB
Daar is hij dan: de #archiefvisie
Donner, WOB en archieven

De waarde van archieven

Benen : Mannen meten de benen van de danseres Thelma de Llorez en maken notities en fotograferen haar. Deze dame wilde pas optreden in Parijs na afsluiting van een verzekering van een half miljoen franc. Frankrijk, 1931

Een paar dagen geleden vroeg Bernadine op Twitter naar de mogelijkheden om een unieke collectie kranten te verzekeren. Ik reageerde daarop door te zeggen dat het eigenlijk onmogelijk is om de vervangingswaarde van een unieke collectie te berekenen, aangezien vervangen onmogelijk is als de unieke documenten onherstelbaar beschadigd of zelfs totaal vernietigd worden. Voor mijn gevoel kun je dit vergelijken met "delen door nul."

Terzijde 

Ik vind het nog altijd onbegrijpelijk dat het NA een jaar of twee geleden kosten noch moeite gespaard heeft om de originele Schagen-brief in New York te exposeren. Volgens mij had het geld dat hier aan besteed is (een enorme verzekeringspremie naar het schijnt, conservatoren die heen en weer vliegen, klimaatgecontroleerde kisten en wat niet allemaal) beter uitgegeven kunnen worden aan een identieke replica, wat ze in China blijkbaar Fu Zhipin noemen. Zeker als je weet dat het originele stuk in Amerika ook alleen maar in een vitrine te zien is geweest. 

En nu ik toch weer aan het zeuren ben over de rijksoverheid: het is toch ook godgeklaagd dat de website die toen speciaal voor de 400ste verjaardag van "ons" New York werd gemaakt niet meer bestaat. De URL www.ny400.nl is nu gewoon een mirror van de website van Buitenlandse Zaken!
Wat zullen we doen, eerst nog een Wob-verzoek indienen of direct maar een incident melden bij de Erfgoedinspectie? 

Digitale archieven

Een vergelijkbaar probleem met waardebepaling, zie je ook bij het digitale archivering. We hebben geen idee wat al die digitale bestanden die een organsiatie of privé-persoon maakt en ontvangt echt waard zijn en weten dus ook niet hoeveel we zouden willen of moeten uitgeven om ze duurzaam toegankelijk te maken. Daarom is het onderzoek dat McAfee recent gedaan heeft wel interessant en waar Security.nl over schrijft:

De gemiddelde Nederlander heeft op diverse digitale apparaten voor 15.000 euro aan digitale bezittingen, aldus onderzoek dat McAfee liet uitvoeren. [...]
27 procent van die bezittingen werd beschouwd als "onmogelijk om te herstellen" in geval van verlies en zonder goede back-up. Deze bezittingen hadden een gemiddelde waarde van €7.356. Respondenten voorspelden dat het gemiddeld 82 uur zou kosten om hun digitale bezittingen bij verlies te herstellen.

Interessant om te zien is de hiërarchie die mensen aanbrengen in hun bezittingen.

Respondents valued personal memories at an average of $18,919, compared to:
$6,956 for Personal Records
$3,798 for Career Information
$2,848 for Hobbies and Projects
$2,825 for Personal Communications
$2,092 for Entertainment Files

Er valt vast het nodige aan dit onderzoek af te dingen, maar wat er wel uit blijkt is dat mensen hun kop in het zand stoppen. Want hoewel ze dus zelf inschatten dat herstellen 82 uur kost en de waarde van de bezittingen bijna €14.000 zou zijn, blijkt bijna een kwart van de respondenten geen voorzorgsmaatregelen te hebben genomen.

Despite the high financial and emotional value of their assets stored in various places, 32 percent of the consumers who don’t use security protection on all of their devices still don’t think they need it. Respondents also cited cost as another reason why they are reluctant to purchase security protection for all of their gadgets (31 percent). However, 86 percent of people did agree that purchasing security protection was money well spent

Gerelateerd
Authenticiteit?
Tieners en digitale duurzaamheid

Afbeelding: de foto komt uit de fotocollectie van het NA

Deleted City is digitale archeologie

The Deleted City from deletedcity on Vimeo.

Met het risico weer in een discussie met Chido terecht te komen over de vraag of dit "archiveren" is of niet: bovenstaand filmpje is weer van Archive Team. Je ziet een interactieve visualisatie van de 650 Gigabyte "back-up" die Archive Team in 2009 maakte van Geocities, vlak voordat Yahoo de stekker er uit trok.

It depicts the file system as a city map, spatially arranging the different neighbourhoods and individual lots based on the number of files they contain.
In full view, the map is a datavisualisation showing the relative sizes of the different neighbourhoods. While zooming in, more and more detail becomes visible, eventually showing invididual html pages and the images they contain. While browsing, nearby MIDI files are played.

Mocht je zelf een kopie van Geocities willen installeren, via The Pirate Bay kun je de volledige torrent-file downloaden.

Gerelateerd
Over het maken van sojasaus en het bewaren van websites
Delicious stopte (of bijna dan toch)

De alomtegenwoordigheid van Facebook

Ik ben digitaal redelijk "angehaucht." Ik heb accounts bij de meest uiteenlopende online-diensten: Google en Twitter (natuurlijk), Zoho, Bit.ly, Backupify, Flickr, Storify, Bag the Web, Spotify en zo nog wat...
Wat ik echter nog altijd niet heb, is een Facebook-account. En voorlopig hoop ik dat ook zo te houden.
Afgelopen weekend was het bedrijf van Zuckerberg weer eens flink in het nieuws. Eerst over hun nieuwe "automatisch delen"-functionaliteit. De meest extreme variant wordt door Dave Winner beschreven als:

What clued me in was an article on ReadWriteWeb that says that just reading an article on their site may create an announcement on Facebook. Something like: "Bull Mancuso just read a tutorial explaining how to kill a member of another crime family." Bull didn't comment. He didn't press a Like button. He just visited a web page. And an announcement was made on his behalf to everyone who follows him on Facebook. Not just his friends, because now they have subscribers, who can be total strangers.

En sinds vorig jaar was al bekend dat de Like-button van Facebook ook informatie doorstuurt als je er niet op klikt. Bits of Freedom schreef vorige week:

Zelfs als je de Like-button niet aanklikt, maar wel sites bezoekt waar de button aanwezig is, wordt jouw surfgedrag door cookies opgeslagen. Dit gebeurde tot voor kort ook als je geen Facebook-profiel had.
Een recenter onderzoek van de Christian Schneider laat zien dat er wel schot in de zaak zit. Facebook heeft de instellingen zodanig veranderd dat een gebruiker zonder een Facebook-account, die bovendien geen Facebook-pagina’s heeft bezocht, niet door de Like-button gevolgd wordt. Als je echter wel een Facebook-pagina hebt bezocht of je hebt een Facebook-profiel, blijft tracking door het Amerikaanse bedrijf een feit.

 In zijn post schreef Dave Winner dat uitloggen uit Facebook een mogelijke oplossing voor het automatisch doorsturen van gelezen artikelen was. En daar reageerde Nik Cubrilovic dan weer op door te stellen dat uitloggen niet genoeg is: verschillende Facebook-cookies blijven ook na uitloggen actief. Enige oplossing lijkt te zijn: Facebook-cookies niet accepteren, waar Chris Rusbridge een korte handleiding voor geschreven heeft.

En waarom is dit nu allemaal zo belangrijk, als je geen Facebook-account hebt?
In ieder geval zet Facebook nog altijd cookies bij mensen die nooit op een Facebook-site komen en geen account hebben (zoals ik) op de pc. Maar nog serieuzer misschien: voor sommige diensten die in eerste instantie niets met Facebook te maken hebben, is een Facebook-account nodig. Je kunt bijvoorbeeld geen nieuwe Spotify-account openen zonder Facebook-account. En dat is toch wel angstaanjagend...

Plaatje: Facebook van Urs Steiner

Een tweede WOB-verzoek voor de KB

Hoewel de inhoud van het contract tussen de KB en Google interessant is, worden er eigenlijk meer nieuwe vragen door opgeroepen dan beantwoord. Vandaar dat ik afgelopen weekend maar een tweede verzoek om informatie naar meneer Savenije heb gestuurd.


Dus nu maar weer vier weken afwachten...

Gerelateerd
Wat staat er in het KB-Google-contract
Het contract tussen Google en de KB is openbaar
Een WOB-verzoek voor de KB

Plaatje: T-shirt van Ruba

Voor of na christus of iets heel anders?

De BBC heeft besloten de termen "before Christ" en "Anno Domini" niet meer te gebruiken, maar in plaats daarvan te spreken over "common era". De reden is:

In line with modern practice bbc.co.uk/religion uses BCE/CE (Before Common Era/Common Era) as a religiously neutral alternative to BC/AD. As the BBC is committed to impartiality it is appropriate that we use terms that do not offend or alienate non-Christians.

Tja...

Plaatje: 2008 van Roel Wijnants

Valse documenten en een schoonheidswedstrijd

Eindelijk een legitieme reden om hier een foto van een halfnaakte vrouw te zetten.

In de wereld van de schoonheidswedstrijden is na het uitroepen van Miss Angola tot Miss Universe onrust ontstaan. De Daily Mail schrijft:

But Leila Lopes's victory has been questioned following allegations that false documents were used to help her get into an earlier pageant, where a win effectively put her into the main competition.
A man called Charles Mukano allegedly helped the 25-year-old get to the Miss Angola UK pageant, which only includes Angolan women living in Britain - despite her reportedly living in Angola.

Door het winnen van die Miss Angola UK-schoonheidswedstrijd kreeg Lopes de kans om in te stromen in het Miss Universe-circus.

Op een andere website wordt het nog wat erger gemaakt, daar staat namelijk dat Lopes helemaal niet uit Angola komt, maar geboren is in Cuba en Spaans spreekt (terwijl ze in Angola natuurlijk Portugees praten).

News also came that Leila Lopes is actually of Cuban ancestry and could speaks Spanish language .The news of her profession as a business student in Great Britain also is false - the report tells.

De organisatie van Miss Universe ontkent ondertussen alles. Ik heb de indruk dat hier vooral gaat om jalouzie de metier en helaas plat racisme.

Gelezen: Ilija Trojanow, Juli Zeh - Angriff auf die Freiheit

Wir leben in einer Zeit der Schnüffelei. Heutzutage bedroht man Menschen nicht mit einem Dolch, sondern mit einem Dossier. Vance Packard

De afgelopen maanden zijn in de archiefwereld regelmatig grote woorden gebruikt. In de missie van de KVAN moest komen te staan dat de archivaris belangrijk was bij het verdedigen van de democratische rechtstaat en ook in de reacties op de Archiefvisie en de wijziging in het interbestuurlijk toezicht, werd verschillende keren daarnaar verwezen. In de inleiding op de Universele verklaring over archieven staat ook al het belang voor samenleving en democratie.

Ik heb daar iedere keer wat gemengde gevoelens bij, omdat ik iedere keer moet denken aan het belang van de Stasi-archieven voor de "Democratische" Duitse Republiek. Maar mede door bovenstaand citaat dat ik tegen kwam in het boekje van Trojanow en Zeh, gaat die uitspraak steeds meer wringen.
Trojanow en Zeh beschrijven in hun "Kampfschrift" gedetailleerd, maar niet genuanceerd, de manier waarop de afgelopen jaren de (Duitse) overheid steeds meer grondrechten in meer of mindere mate terzijde heeft geschoven onder het mom van "veiligheid" en strijd tegen terrorisme. Alles komt aan bod: camera's in de openbare ruimte, function creep, email- en internetverkeer afluisteren, profiling van burgers, folteren, noem maar op en alles onder het mom van "als je niets te verbergen hebt, heb je niets te vrezen". Maar:

Grundsätzlich gilt: Die neue Währung des Kommunikationszeitalters heißt »Information«. Wissen bedeutet Kontrolle, Kontrolle bedeutet Macht.  

En

Sonst müßten Sie sehen, daß es kein per se »gutes« System geben kann, dessen »guten« Zielen man in Krisenzeiten bedenkenlos hart erkämpfte Rechte opfern darf. Glauben Sie, diese Rechte nur unter der Bedingung abzugeben, daß der staat »gut« bleibt? Ein Staat wird gewiß nicht besser durch eine Erweiterung seiner Befugnisse, im Gegenteil - je mehr Macht er konzentriert, desto größer die Gefahr von Mißbrauch.

Want de staat laat eenmaal verkregen rechten en informatie niet zo snel meer los.

 Dit is ook waar Bert Looper op doelde in zijn reactie op de Archiefvisie:

Nu zijn we nog een beschaafd land, maar stel eens dat het mis gaat en de archivaris onderdeel is/wordt van manipulatief informatiemanagement vanuit politieke doelstellingen. Waar is dan de archivaris als ‘hoeksteen van de democratie’? Kortom, de Archiefvisie dwingt archivarissen en archiefdiensten om een zelfbewuste visie te hebben op hun belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid om informatiebeleid te ‘ontmaskeren’.

Maar, als je door de bril van Trojanow en Zeh kijkt, lijkt het erop - in tegenstelling tot wat Looper stelt - dat de archivaris nu al onderdeel is van manipulatief informatiemanagement. Hij wordt steeds meer verantwoordelijk voor het beheer van steeds meer informatie, die net wel net niet rechtmatig verzameld is en die net wel net niet rechtmatig gebruikt wordt.
En het is maar de vraag wat een "zelfbewuste visie" van archivarissen hier aan kan doen, want de archivaris is ook maar gewoon een ambtenaar, die deel uit maakt van het systeem. Misschien moet de KVAN, als ze dit echt belangrijk vindt, contact zoeken met organisaties als Bits of Freedom, om te bekijken of ze iets voor elkaar kunnen betekenen?

Angriff an der Freiheit is vertaald als Aanslag op de vrijheid

Gerelateerd
Computer says no: NRC en iOverheid
Corpus Delicti - Juli Zeh
Kom op voor vrijheid op internet #1dag1000donateurs
Elf hotshots over de Archiefvisie

Wat je uit 5 miljoen boeken kunt leren

Ik schreef eerder al over de Ngram-viewer van Google Books.
Erez Lieberman Aiden en Jean-Baptiste Michel laten hier nog eens zien hoe het werkt en laten een paar verrassende vondsten zien.

Gezichten in archieven

The real face of white Australia is om twee redenen een indrukwekkende website. Allereerst vanwege het menselijke drama dat in deze gezichten zit.

In the early twentieth century Australia defined itself as a white man’s country, yet the reality was something different. As well as Indigenous Australians, there were many thousands of non-Europeans, including Chinese, Japanese, Indians, Afghans, Syrians and Malays.
These are the Invisible Australians – men, women and children who, because of the colour of their skin and the homelands of their forebears, found themselves at odds with the nation’s claim to be white. They faced discriminatory laws and policies designed to deny them their place as Australians.
Because of this, there are extensive government records documenting their lives. The Invisible Australians project will use biographical information found in the records to link together their lives, revealing the real face of White Australia.

Maar de techniek is ook heel interessant...

These portraits were extracted from a range of government documents using a face detection script. We've tried to weed out the mistakes, but you may still notice a few oddities. Many portraits are duplicated, as multiple copies of the forms were often kept.
The records are held by the National Archives of Australia. Currently the browser only shows images from Series ST84/1. Other series will be added over time. You can read more about the records at The Tiger's Mouth.
If you click on a portrait you can view the document it came from. You'll also be able to follow a link to explore the context of the document in the National Archives of Australia's RecordSearchdatabase.

Op het weblog Discontents kun je meer lezen over de gebruikte technieken, terwijl je op The Tiger's Mouth meer over de Chinese Australiërs te weten kunt komen.

Vijf mythes over samenwerken

Samenwerking, bij voorkeur collaboration genoemd, is tegenwoordig hip in Het Nieuwe Werken. Gisteren schreef John Keadle van USPJA, in de serie 5 myths about... van John Mancini over de mythes over samenwerking.

Mythe #1: Communicatie is eenvoudig

Consider also the fact that leaders are leaders because they "can accomplish" not because they "can write." They all fear the day some newbie underling just out of freshman comp points out their glaring misuse of passive voice.
As a result, the only thing a leader can say in print is yesterday's news, items that have been exhaustively vetted, approved by all the stakeholders and already implemented. This guarantees that the moment they are posted, they are obsolete audience killers.

Mythe #2: Taak management is eenvoudig

First of all, collaboration does not overrule the Peter Principle. Paraphrasing, this assures us that no task is ever assigned to a capable worker. Attracted by higher salaries, capable workers have already left for jobs that they are not capable of doing.

Mythe #3: Technologie is eenvoudig

So we post the document and email a link to the team. Let's hope we have not turned on "Track Changes" which will mean that no one will make any because of all those ugly red marks it makes. This means that each of our team members will download the document, make some changes and, because the check in\out process is so onerous, they'll email it to everyone who will do the same. In less than two days, you'll have n^2 irreconcilable versions where n is the number of people on your team that don't know how to use "Track Changes" or "Check in\out."

Mythe #4: Competenties ontwikkelen is eenvoudig

Typically, in a team of ten, one will know the URL for the team site. One will know how to check in\out, unlock versions and roll back. One will know how to add a second page to Excel. Two will know how to make coffee and the rest little more than the combo numbers at the Wendy's Drive Thru. Anything more involved will be way too complicated for anyone else to understand and the last thing we want to do is make anyone learn how to navigate a new dialog box or edit a host file.

Myhthe #5: Kwaliteit is eenvoudig

Of course, we all believe “our collaborative product is superior. We get more people to invest in more, better ideas and end up with a best of breed product.”
In contrast, we can’t ignore the correlation between nobility and capability; our most capable people are also the most considerate, meek and humble. As a consequence, our least capable people are the most stubborn, selfish, ambitious and most determined to leave their mark.

Welke mythes zouden we hier nog aan toe kunnen voegen?

Plaatje: Word Challenge: Collaboration van Peter Durand

Privacy, openbaarheid en digitale archieven

Een van de kernpunten uit de Archiefvisie van de staatssecretaris is openbaarheid:

In een samenleving die zich digitaal voorziet van informatie maakt de overheid informatie tijdig openbaar. Dit dient het algemeen belang en sterkt het vertrouwen van burgers in een transparante overheid. Digitale overbrenging naar een archiefwettelijk e-depot maakt mogelijk dat informatie in beginsel tijdig openbaar en toegankelijk wordt.

Ik schreef daar bij het verschijnen van de Archiefvisie al over dat dit heel mooi klinkt, maar allerlei nieuwe problemen met zich meebrengt. Op het moment dat het om digitale archieven gaat, moet je de vraag beantwoorden hoe je gaat voorkomen dat persoonlijke informatie ten onrechte openbaar gemaakt wordt.
Laat ik me hier even beperken tot "klassieke" documenten, zoals bijvoorbeeld het KB-Google-contract.
Ik heb expliciet om een digitale versie van dit contract gevraagd (en dat ook gekregen). Stel nu de KB had, om wat voor reden dan ook, een artikel geheim willen houden. Het was dan niet genoeg geweest om de tekst in het pdf-bestand digitaal zwart te lakken met behulp van de teken-functionaliteit in Adobe Acrobat. De OCR-tekst was dan nog gewoon toegankelijk geweest. Afgelopen jaren hebben we verschillende voorbeelden gezien, waarbij men dacht dat dit wel voldoende was. Daar schreef ik eerder elders over.
Afgelopen maand heeft Bonnie Weddle tijdens SAA11 een presentatie gegeven met de titel:
Personal Privacy and Freedom of Information in the Digital Age: Challenges and Strategies for Government Archivists. Zie hier de slides.Personal Privacy and Freedom of Information in the Digital Age: Challenges and Strategies for Government A...

Weddle beschrijft in haar presentatie vooral de "ouderwetse" manier van informatie weglakken. Er zijn ondertussen ook andere manieren, die bijvoorbeeld worden toegepast op rechtspraak.nl.
Het bedrijf Jurisource levert een programma dat Digi Identity heet:

Wanneer een computerprogramma taal begrijpt kan het ook geleerd worden om bepaalde patronen te herkennen. Een belangrijk patroon is dat van persoonsgegevens: alle op de persoon herleidbare gegevens volgens de privacywetgeving. Dat slaat niet alleen op namen, maar ook op bijvoorbeeld beroepen, kentekens, rekeningnummers, kortom alles wat de persoon in beeld laat komen.
De anonimiseermodule Digi Identity herkent alle privacygevoelige passages en vervangt deze door neutrale aanduidingen. Dit alles in enkele seconden!
Maar ook het omgekeerde is mogelijk, want de op personen herleidbare gegevens kunnen ook worden gemarkeerd om zo het zoeken in vertrouwelijke bestanden te vereenvoudigen.

Allemaal verplichte kost voor hedendaagse DIV-ers, WOB-ambtenaren en archivarissen, lijkt me.

Gerelateerd
Donner, WOB en archieven
Daar is hij dan: de #archiefvisie
150 dozen met e-mails

Hier kun je een T-shirt bestellen met het plaatje dat boven dit bericht staat.

Inform: turning data into meaning

Thomas Goetz heeft een nieuwe expositie ingericht in het Adobe Museum of Digital Media:

This exhibit celebrates a new generation of visual pioneers—part graphic designers, part statisticians, part artists—who have a faculty for turning data into meaning, often with beauty and urgency we don’t expect from data. In this exhibit, we have asked them to turn their talents to help us see what we do when we log on. Strictly speaking, these are simply visual displays of quantitative information. But in their beauty, clarity, and urgency, these visualizations don’t just tell us about our world, on- and off-line; they tell us about ourselves, through and through.

Er zitten een paar heel mooie visualisaties tussen.

Gerelateerd
Adobe Museum of Digital Media
Infographics uit de oude doos

Wat staat er in het Google-KB-contract?

Vorige week willigde de KB mijn WOB-verzoek in en publiceerde het contract dat Savenije in oktober 2010 met Google sloot. Eerder was al het contract met de British Library openbaar gemaakt en Bert heeft de twee contracten al kort met elkaar vergeleken.

Wat valt mij op in het contract?
Allereerst dat het in het Engels is. Om de een of andere reden had ik toch een Nederlands contract verwacht, of beter, ik hoopte dat het in het Nederlands zou zijn.

Het tweede dat opvalt is dat de OCR-tekst niet of nauwelijks gelijk loopt met het plaatje. In de afbeelding hierboven staat in de ovaal onderaan "Dutch copyright". Maar als je die tekst zoekt, kom je boven in de  rode ovaal uit. Daarnaast laat de kwaliteit van de OCR ook zeer te wensen over...

Terzijde, als je nog niet wist dat de KB Decos gebruikt voor de contracten,
dan zie je dat wel aan de eigenschappen van het pdf-bestand.

Het derde dat opvalt is dat artikel 2.1, dat je hierboven ziet, niet in het contract met de BL voorkomt.
De inhoud van dit artikel lijkt heel coulant, maar is eigenlijk een van de pijnpunten uit het contract. De KB krijgt de reproducties wel, maar mag er maar een beperkt aantal dingen mee doen. Artikel 4.7 stelt dat de KB de reproducties op zijn website mag tonen, maar ervoor moet zorgen dat ze gedownload noch geïndexeerd kunnen worden. Verder mag de KB niemand in de gelegenheid stellen geld te verdienen met behulp van de reproducties en de KB mag de reproducties niet verkopen. Uiteraard mag Google dit allemaal wel.
Maar gelukkig, de bieb mag natuurlijk wel nieuwe scans laten maken... Zie ook het artikel van WebWereld hierover.
Wat ik nogal zorgwekkend vind, is dat Google de boeken uit het gebouw van de KB mag halen en "ergens in Europa" mag laten scannen:

2.4 Transporting and Storing the Selected Content. Google may remove some or all of the Selected Content from Library premises to perform Digitization in facilities controlled by Google and located within Europe. Google will provide and be responsible for commercially reasonable transport methods and temporary storage areas. Google will carry reasonable and sufïicient insurance insuring against the risk of loss, damage or destruction of materials entrusted to Google during transport and while the materials are in Google's custody.

En er staat niet EU hè, het is dus het Europa van het Eurovisie Songfestival: Moldavië, Bulgarije, Azerbeidzjan, Wit-Rusland, Georgië allemaal Europa...
(Waarschijnlijk zal het zo'n vaart niet lopen, aangezien de grootste scanfaciliteit van Google naar verluidt in Duitsland ligt, maar toch...)
In artikel 2.4 staat nog dat Google zal zorgen voor een goede verzekering (wat dat ook waard is, als het om uniek materiaal gaat), in artikel 2.6 staat "Google shall use commercially reasonable efforts to minimize damage to the Selected Content, including handling the Selected Content in accordance with handling instructions set forth in the Project Form, if any."
Tenslotte wordt er in het contract nog over verschillende documenten gesproken, die mij redelijk "wobable" lijken. Zo wordt in 1.11 gesproken over een projectplan waar allerlei interessante dingen in staan:

The Project Plan shall include the following: (a) timetable for Digitizing the Selected Content, (b) instructions by Library regarding how the Selected Content is to be collected and returned by Google; (c) material handling processes for the Selected Content, (d) if required, the amount of time available to Library for performing conservation efforts; (e) the amount of time available to Google from receipt of the Selected Content until it is due to be returned to Library; and (f) a budget for the Project.

En in 2.5 staat nog een opsomming van informatie die de KB aan Google moet leveren, zoals:

• de waarde van de te scannen boeken, 
• een opsomming van de heel waardevolle boeken die geselecteerd zijn
• een overzicht van de boeken die alleen met toestemming van het ministerie van OCW naar het buitenland verplaatst mogen worden.

Zullen we dan nog maar een keer?

Gerelateerd

Een WOB-verzoek voor de KB

Het contract tussen Google en de KB is openbaar

De scanners van Google dragen gele badges

Levert records management eigenlijk geld op?

Heel interessante lezing van Steve Bailey over de financiële opbrengsten van records management.
Wij stellen altijd dat adequaat archiefbeheer meer is dan alleen een "wettelijke" plicht, maar kunnen dat eigenlijk nauwelijks onderbouwen. Bailey stelt dat er in de literatuur enkel "nebulous" uitspraken zijn over de echte opbrengsten van records management. Om hier iets aan te doen hebben ze bij JISC een "impact-calculator" ontwikkeld. Hierin kun je zelf kiezen welke aspecten (tijd, kosten, opslagruimte, CO2-uitstoot) je wil vergelijken bij de implementatie van een "records management project".

The Impact Calculator can be used to demonstrate the impact of records and information management by quantifying the tangible benefits or efficiency gains that can be derived from it.

• identifying and recording the efficiency savings and costs of a process redesign
• determine if and when a return on investment (ROI) is made
• identify and measure as many benefits as you wish
• quantifying efficiency savings in monetary and non-monetary terms

Lijkt me heel interessant om eens bij enkele Nederlandse overheidsorganisaties uit te proberen.
Zijn er vrijwilligers?

Overigens, de titel van de presentatie luidt: Don't waste your money appraising records - The surprising implications for records management of measuring our impact, want bij verschillende pilots bleek dat selectie en waardering van achterstanden nooit geld oplevert, alleen maar geld kost!

Gerelateerd
Wat is de relatie tussen een hamer en een rma?
Waarom zou ik een rma gebruiken?
Managing the crowd - Steve Bailey #archief20
Doc-Direkt en de magische achterstanden

Family Search en duurzaamheid

Naar aanleiding van allerlei WieWasWie-perikelen waar ik ook opeens een mening over moest hebben en de opmerkingen van het Zeeuws Archief, heb ik deze week het "bezoekverslag" van de Long Now-foundation aan de Mormon Vaults gelezen. De Mormonen bewaren alle microfilms, hun "genealogische back-up," in een bunker in de graniet-bergen in Utah.

Een paar citaten:

The largest contaminate of their microfilm we were told was in fact blue jean lint brought in by the workers :) They use microfilm mainly because there is not a longer lasting digital equivalent. However they are digitizing their holdings and collecting more and more digitally for dissemination.

Past that point we stepped through double doors, and a large bank vault style door, into one of the 750 foot long tunnels going back into the archives. These are all connected by lateral tunnels holding impossibly long rows of skinny microfilm drawers. The infinite repetition and forced perspective reminded me of the “we need lots of guns” scene from the matrix. Each drawer is numbered with a simple set of digits, the film number, given in order of collection. Stewart asked how it was indexed… “in an Oracle database” said the lead archivist. “I wonder if they will be around in 950 years,” I said.

Die laatste zin zou er op kunnen duiden dat de opmerkingen van het Zeeuws Archief over de duurzaamheid wel eens terecht zouden kunnen zijn.
En tenslotte, bouwen in graniet heeft zo zijn nadelen

The real highlight of the tour was the reservoir. In the deepest tunnel, through a door, was the only part of the facility where you could see exposed rock. A small cement wall is built up here to trap the water dripping from the micro cracks in the rock above. The narrow long hallway filled with water from a slow drip reminded me of the Fremen water caches of Frank Herbert’s Dune. They gave us a cup of the water, tasty.

Gelezen: L. Salisbury & A. Sujo - Provenance

Kunstvervalsers proberen zelden een kopie van een bekend, bestaand schilderij te verkopen. Het zou waanzin zijn om bijvoorbeeld het Zelfportret met zwarte band van Pyke Koch na te schilderen en als "echt" te verkopen. Iedereen weet dat dit in het Centraal Museum in Utrecht hangt. Wat je als vervalser wil doen, is schilderen in de stijl van een beroemde schilder en het schilderij dan verkopen als een nieuw ontdekt schilderij. Dat is van Han van Meegeren deed en dat is wat John Myatt en John Drewe eind jaren tachtig, begin jaren negentig deden. Het boek Provenance, how a con man and a forger rewrote the history of art beschrijft hoe de twee heren te werk gingen.
Het bijzondere van Myatt en Drewe is dat zij bij hun vervalsingen niet heel veel aandacht besteedden aan de schilderijen zelf. Myatt schilderde in de stijl van Giacometti, Bissière, De Staël en Nicholson, maar deed nauwelijks moeite om met dezelfde materialen te schilderen. Hij gebruikte niet eens olieverf. Drewe was de "genius" die in de gaten had, dat het in de kuntswereld ondertussen meer ging om de "provenance" en de "chain of custody" van een schilderij dan om de esthetiek of techniek ervan. Dus wanneer Myatt een schilderij af had, voegde Drewe foto's ervan toe aan galerie-catalogi in de archieven van gerenommeerde Britse musea als de Tate en het Victoria & Albert Museum, zodat hij later kon "aantonen" dat een schilderij al in de jaren veertig of vijftig ergens tentoon was gesteld. Maar Drewe ging verder, want hij paste ook de gearchiveerde verkoopadministratie aan en fabriceerde met behulp van stempels, gestolen briefpapier en handig knip-en-plak-werk brieven van beroemdheden waarin zij schreven dat ze dat bepaalde schilderij in hun bezit hadden.
Op die manier kon ook een minder geslaagde Giacometti, zoals die hiernaast, verkocht worden als authentiek, want de bijgeleverde bewijsstukken, was overtuigend genoeg. En iedere kunstenaar had natuurlijk wel eens een mindere dag...
Drewe had zichzelf min of meer vrije toegang tot de archieven geregeld door een donatie van 20.000 pond te doen voor het verbeteren van de bewaaromstandigheden van het Tate-archief. Hierdoor kreeg de archivaris van de Tate naderhand, toen ze onraad rook, geen gehoor bij haar bestuur. Professor Drewe was een respectabele wetenschapper die het beste voor had met de kunst.
Uiteindelijk lopen Drewe en Myatt tegen de lamp, voornamelijk doordat de ex-vrouw van Drewe hem bij de politie belastert en omdat de curator van de Giacometti-stichting een van de weinigen is die een verdacht schilderij uit elkaar haalt, analyseert en ziet dat het nietklopt. Zij is ook degene die daarna met de archivaris van de Tate Gallery de archieven napluist en daar de toegevoegde documenten en foto's ontdekt. Tijdens het politie-onderzoek worden daarna honderden Myatt-vervalsingen terug gevonden bij musea en galeries, maar een deel was en is nog altijd in particulier bezit.
Myatt en Drewe worden veroordeeld tot enkele jaren gevangenisstraf. Drewe wordt in het boek ook neergezet als een soort Talented Mr Ripley, een pathologische leugenaar en psychopaat, die erop kickt om mensen voor de gek te houden. Myatt daarentegen heeft nu een bloeiend schildersbedrijfje dat "legitimate fakes" verkoopt. Hij schildert, meestal in opdracht, in de stijl van anderen en verkoopt die schilderijen voor redelijk veel geld.
Dat is ook een van de redenen die Myatt op een gegeven moment aanvoert om zijn vervalsingen te verdedigen: het gaat er blijkbaar niet om of een schilderij mooi is, een mislukte "Giacometti" is meer waard dan een gelukte Myatt. In de epiloog van het boek staat hier over:

He often thought about the dozens of pictures he'd made for Drewe, the ones that had vanished over the years. He knew that each time they changed hands, the provenance became more solid and detection less likely. Whenever he saw his work in a museum or auction catalog, he kept it to himself. Blowing the whistle wouldn't benefit anyone, he thought. If he were to reveal the true nature of the work, it could cost an innocent collector a lot of money. Furthermore, he had a personal interest in the continuing existence of his paintings. Once a forgery was discovered, its life was over. The painting disappeared into a kind of artistic limbo, the resting place of all fakes. By his own reckoning, some of the work he'd done for Drewe was quite good, and he didn't want any of it destroyed. The paintings that had made their way safely into collections and museums were now a part of the history of art.

Gerelateerd
Berlusconi, China en authenticiteit
O jee, een gemanipuleerd archiefstuk

Elf hotshots over de #Archiefvisie

Goed werk van Hans Berende en zijn redactie van het Archievenblad om elf mensen die er toe doen te vragen om een reactie op de Archiefvisie van de staatssecretaris te geven. Hieronder een samenvatting van iedere reactie in twee zinnen.

Richard Hermans, directeur Erfgoed Nederland
Hermans pleit voor een sterkere ondersteuningsstructuur, die (mede) door de staatssecretaris betaald moet worden:

De grotere instellingen die door hun kennis en financiële middelen deel kunnen nemen aan de Innovatieagenda en de kleinere instellingen (en dat zijn in aantal de meeste) die dat niet kunnen. [...] Zonder een krachtige ondersteuningsstructuur die kan rekenen op de steun van staatssecretaris en minister, loopt de Innovatieagenda grote risico’s.

Jantje Steenhuis en Margreet Windhorst namens BRAIN
BRAIN betreurt de opmerkingen over openbaarheid in de visie, maar is ingenomen met de 9 miljoen euro die aan de innovatie-agenda gekoppeld worden. Daarnaast legt BRAIN een interessante relatie tussen de inhoud van de Archiefvisie aan de voorgenomen bezuinigingen op het NMI en het Theaterinstituut Nederland:

De Archiefvisie verscheen kort na de brief in juni, waarin Zijlstra een streep zette door de subsidie van twee instellingen met belangrijke particuliere collecties: het Nederlands Muziek Instituut en het Theaterinstituut Nederland. In de Archiefvisie reikt de staatssecretaris zichzelf de argumenten aan om deze collecties alsnog te ondersteunen: het Rijk voelt immers, zo schrijft hij, een verantwoordelijkheid ‘waar particuliere archieven of archiefcollecties van evidente nationale betekenis in het geding zijn die om welke reden dan ook verloren dreigen te gaan’

Saskia Wieringa, directeur Aletta
Wieringa maakt duidelijk dat gemeenschappelijek e-depotvoorzieningen ook voor particuliere archieven van belang zijn en geeft aan dat de opmerkingen over het gebrek aan acquisitiebeleid onterecht zijn:

Wij vinden de tekst over het gebrek aan acquisitiebeleid en -praktijk te negatief. Juist de zogenoemde categoriale instellingen werken al decennialang samen in onder andere CANNet, hebben in de jaren negentig hun collectieprofielen gepubliceerd en op internet gezet, hebben afspraken gemaakt over afstemming en afbakening, weten elkaar te vinden en verwijzen naar elkaar door.

Marco de Niet, directeur DEN
De Niet legt uit waarom hij het zeer goed vindt dat in de Archiefvisie verwezen wordt naar Apenet (een naam die mij trouwens nog altijd meer aan een dierentuin dan een archief doet denken):

Voor andere vormen van zoeken is bladeren in een semantische context waardevol, omdat je dan verwante bronnen vindt die niet precies aan je zoekopdracht voldoen of waarvan je het bestaan niet vermoedt. [...] Zo’n aggregator [Apenet, IKo] kan efficiënt op nationaal niveau koppelingen tussen archiefcollecties onderling en met andere erfgoedcollecties realiseren, die Google of de eigen databases van instellingen niet aan gebruikers kunnen leveren.

Raad voor Cultuur
De Raad juicht de beschikbaarheid van extra geld en de nadruk op samenwerking en het streven naar één toegang voor de Archiefcollectie Nederland toe. Maar herhaalt zijn eerdere opmerking dat er eerder sprake is van een actiepuntenlijstje dan van een echte visie:

Het is te hopen dat dit toekomstperspectief er alsnog komt. [...] In het beleidsstuk van BRAIN en KVAN Archiveren is vooruitzien zijn goede aanzetten gegeven voor een visie, die idealiter de door de staatssecretaris voorgestelde agendapunten in zich opneemt, zodat duidelijk wordt waarheen de archiefsector zich beweegt.

Jeroen Tijhuis, voorzitter SNAAI
Naast terechte zorgen voor de toekomst van de opleidingen archivistiek aan de Hogeschool en Universiteit van Amsterdam, is Tijhuis teleurgesteld in het 2.0 gehalte van de Archiefvisie. Niet alleen omdat alleen in de eerste paragraaf de social media maar heel kort aangestipt worden, maar ook omdat de LinkedIn-groep opgedoekt is:

Bij de totstandkoming van de visie is hiervan [LinkedIn-groep, IKo] gebruik gemaakt, maar na de opheffing is niets meer terug te vinden over alles wat daar is geschreven. Ik had het interessant gevonden om deze reacties eens terug te lezen, zodat men ook kon zien dat er wat mee was gedaan. 

Erfgoedinspectie
Dit is een beetje een raar stukje, omdat het niet over de Archiefvisie, maar over de voorgestelde wetswijziging gaat.

Martin Berendse, algemeen rijksarchivaris / directeur Nationaal Archief
Tja, wat zou Martin Berendse nu van de Archiefvisie vinden? De man die eerder zei dat hij niets kon zeggen over de voorgenomen bezuinigingen, omdat hij op dit gebied de belangrijkste adviseur van de staatssecretaris is... Berendse ziet vooral heil in "gezamenlijkheid":

Tegelijk zit er in het kabinetsstuk wel een hele belangrijke boodschap: de versnippering van kennis en expertise is een ongewenste situatie. [...] Samenwerking en opschaling zijn hard nodig om de uitdagingen binnen de archiefsector op te kunnen pakken.

Marianne Loef, blijkbaar als zichzelf (maar is lid van LOPAI en Raad voor Cultuur)
Loef kijkt vooral terug naar het vorige Archiefconvenant en roept desondanks iedereen op om zijn bestuur te bewegen deel te nemen aan de innovatieagenda. Daarnaast benadrukt ze de misverstanden over toezicht en kwaliteitszorg in de Archiefvisie en het gebrek aan afstemming tussen OCW en BZK. Het meest bezorgd maakt Loef zich om het tekort aan professionals:

Het uitvoeren van de Innovatieagenda staat of valt met de aanwezigheid van professionals bij alle overheidslagen. In de visie wordt wel de nadruk gelegd op het grote belang van de archivaris, maar in de praktijk wordt deze steeds schaarser.

Geert-Jan van Bussel, blijkbaar als zichzelf (maar gewezen voorzitter Bijzondere Commissie Archieven van de RvC, eigenaar van VBDS en docent aan de HvA)
Van Bussel vindt de Archiefvisie noch visionair, noch ambiteus. De beschreven situatie lijkt te veel op de huidige toestand, met hier en daar wat kleine wijzigingen.

De motivatie voor die geringe ambitie, ontbrekende visie en afwezige innovatieve ideeën wordt gemotiveerd met de dooddoener dat de informatietechnologische ontwikkelingen zó snel gaan dat een visie voor de langere termijn niet mogelijk is. Een vreemde opmerking, wetende dat de rijksoverheid allerlei visies openbaart waarin die snelle ontwikkeling juist een argument is om het ambitieniveau zo hoog mogelijk op te schroeven.

Bert Looper, blijkbaar als zichzelf (maar is directeur van Tresoar)
Hoewel Looper begint met de constatering dat er weinig op de Archiefvisie valt aan te merken, geeft hij wel aan dat hij vindt dat de rol en functie van de RHC's als kenniscentra onderbelicht blijft. Daarnaast voorziet hij tegenstrijdige belangen als de provinciale archiefinspecteurs moeten gaan optreden als adviseurs, terwijl de provincies deel uit gaan maken van de RHC's. Belangrijkste opmerking van Looper is echter dat het nu aan de archivarissen is om een visie op hun eigen rol te ontwikkelen:

Naast de verstandige visie op informatie in het digitale tijdperk als zodanig, zullen de archivarissen zichzelf goed moeten bezinnen op de vraag welke verantwoordelijkheid zij hebben ten aanzien van de overheidsinformatie. [...] Kortom, de Archiefvisie dwingt archivarissen en archiefdiensten om een zelfbewuste visie te hebben op hun belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid om informatiebeleid te ‘ontmaskeren’.

Gerelateerd
Daar is hij dan: de #archiefvisie
De Raad voor Cultuur oordeelt (1/2)
Wat ik echt mis in de #archiefvisie

Plaatje: 1949 Crosley Hotshot brochure door Aldenjewell

Het contract tussen Google en de KB is openbaar

Hier is het dan, het contract tussen Google en de KB. In de begeleidende brief staat verder dat het contract vanmiddag ook nog op de website van de KB is gepubliceerd met de volgende toelichting:

Na een gehonoreerd verzoek in Groot-Brittannië om de details van het contract tussen de British Library en Google openbaar te maken op grond van de Freedom of Information-act, heeft nu ook de KB twee WOB-verzoeken ontvangen om de inhoud van haar contract met Google te openbaren.
Het is niet gebruikelijk dat de KB contracten met partners publiceert; tegelijkertijd zijn er geen zwaarwegende belangen die algemene bekendmaking in de weg staan. De KB heeft daarom besloten de WOB-verzoeken te honoreren, en het contract voor belangstellenden beschikbaar te stellen.

Ik heb het contract nog niet helemaal kunnen lezen, dus nog geen inhoudelijk commentaar.

Wat hier wel uit blijkt (en wat een van de aanleidingen voor mij was om het verzoek in te dienen):

Een WOB-verzoek is niet moeilijk!
We zouden het meer moeten doen, dan wordt het misschien normaler.

Gerelateerd
Een WOB-verzoek voor de KB

P.S. En wat nu de ironie en het mooie is: ik gebruik voornamelijk Google-diensten voor het publiceren van dit contract.

Kennis en kunnis van archivarissen en records managers #infokermis

Vorige maand schreef ik hier over wat een archivaris moet kunnen.
Chido reageerde daarop door te stellen dat de elementen die ik noemde eigenlijk voor bijna alle "bedreigde" beroepen golden. Christian reageerde een paar weken later met een aparte blog, waarin hij zegt dat we zouden moeten zoeken naar aparte competentieprofielen voor archiefdiensten en voor archivarissen.
En begin deze maand berichtte hij over het BRAIN onderzoek Wat motiveert de archivaris (pdf).

Blogkermis
Heel interessant, maar er zijn vast meer mensen dan Christian, Chido en ik die iets willen zeggen over nieuwe beroeps- of instellingscompetenties. Daarom ga ik komende maand optreden als exploitant van een blogkermis over competentieprofielen van archivarissen, records managers, archiefdiensten en DIV-afdelingen. (Ik weet dat die laatsten de laatste paar jaren allemaal andere namen hebben gekregen, maar ik hou nog even aan deze naam vast. Jullie weten wat ik bedoel.)

Wat is een blogkermis?

Een blogkermis (of blog carnival) is een verzameling postings rond een thema met als doel een aantal bloggers bij elkaar te brengen. Iemand start een onderwerp, en daarop wordt door verschillende bloggers binnen een bepaalde tijd geantwoord in de vorm van een posting. Meestal met link naar die originele oproep, en na verloop van tijd worden de postings verzameld in een overzicht. (NLBiblioblogs)

Het idee van deze blogkermis is dus dat je beschrijft hoe jij vindt dat die competentieprofielen er uit zouden moeten zien. Je mag helemaal zelf kiezen welk uitgangspunt je kiest: archiefdienst, records manager, DIV-afdeling, archivaris of misschien nog wel iets heel anders.
Je mag ook helemaal zelf weten waar je je blog schrijft: op je eigen weblog, op Archief 2.0, op BREED, maakt niet uit. Als je maar even laat weten dat je een blog geschreven hebt. Dat kan bijvoorbeeld via Twitter met als hashtag #infokermis, via een reactie hieronder, of via een link in Delicious met als tag infokermis.
(Hoewel het een blogkermis is, kiezen we voor de tag infokermis. Deze wordt op dit moment niet gebruikt en verwijst ook naar de blogkermis die Christian begin dit jaar exploiteerde.)

Deadline
Je kunt tot 31 oktober blogs schrijven, daarna zal ik hier een en ander samenvatten. De blogs en samenvatting kunnen daarna eventueel door de KVAN gebruikt worden als input voor de actualisering van de profielen.

Kortom: hop, hop, hop, hooop...

meeeemaken, meeeebeleven! 

En drrrraaaaien maarrrr!!

11 september en herinneringen

De hele week wordt in alle media aandacht besteed aan 11 september 2001. De NRC had de hele week korte stukjes waarin Bekende Nederlanders vertelden wat zij op die dag aan het doen waren. Wat mezelf betreft: ik was gewoon thuis, want ik had vakantie. Ik heb het idee dat ik rond half vier wist dat er iets met het WTC gebeurd was en in mijn herinnering heb ik de torens "live" zien instorten.
Wat ik me ook nog herinner, is dat wij vrijdag 14 september op vakantie gingen naar de Algarve. Ik weet niet meer hoe laat we vertrokken, maar weet wel dat we in het vliegtuig, op de startbaan, de drie minuten stil zijn geweest, zoals iedereen overal in de wereld op dat moment. Hiermee hangt de herinnering samen dat we toen we terug vlogen vanuit Portugal, mijn zakmes moesten inleveren. Dat mocht opeens niet meer mee in de handbagage.

Interessant is nu wat Margriet van der Heijden vorige week in de NRC schreef:

Een rijkdom aan details biedt vooral de illusie van authenticiteit, schrijven de Amerikaanse hoogleraren Christopher Chabris en Daniel Simmons in hun boek De onzichtbare gorilla. Ze merkten het zelf toen ze naaste collega’s en familieleden naar 9/11 vroegen. Die verhalen strookten helemaal niet met elkaar. X wist zeker dat hij het nieuws van Y had gehoord en direct naar Z was gelopen. Maar Z zei juist dat hij het nieuws aan X had overgebracht. En Y dacht weer dat hij uit gewoonte de tv had aangezet. Enzovoorts.
In een veel systematischer onderzoek werden studenten direct na de ramp, en vervolgens een week, zes weken en 32 weken later over 9/11 ondervraagd. En? Inderdaad: geen detail was veilig. Gezelschappen veranderden van samenstelling, de klok verschoof, kamers verwisselden... Alleen één ding bleef gelijk: de studenten waren rotsvast van de betrouwbaarheid van hun flitsherinneringen overtuigd.

En dat brengt me weer bij iets anders: het oral history-project van het Veteraneninstituut, waarin 500 Nederlandse veteranen van alle conflicten en militaire missies waar Nederland in betrokken was.
De interviews zijn allemaal (na registratie) te beluisteren en vormen op die manier een persoonlijke aanvulling op de "officiële" geschiedenis. Maar ook hiervoor geldt:

De mensen die de collectie van het IPNV willen raadplegen moeten zich bewust zijn van de eigenschappen van Oral History. ‘Feit’ en ‘beleving’ werken namelijk soms zodanig op elkaar in dat mensen die hetzelfde hebben meegemaakt tot een heel verschillende conclusie kunnen komen. Wie wil weten ‘wat er precies gebeurd is’ zal ook andere bronnen moeten raadplegen of naar verschillende verhalen moeten luisteren. Ook zal niet alles wat in de interviews gezegd wordt exact kloppen. Mensen spreken soms jaren later over hun ervaringen en kennen niet meer de exacte naam van hun wapen, of van hun legering. Soms halen ze jaartallen door elkaar.
Een verantwoord gebruik van dit soort bronnen vereist dus een degelijke bronnenkritiek.

Gerelateerd
Macht, archiefvorming en archieven
Falling Man - Don Delillo
Beeldrijm

Plaatje: The falling man van Richard Drew, waar deze geweldige documentaire over gemaakt is.

Vier jaar, het eind van een tijdperk

Vandaag wordt Max vier.
Gisteren was het kinderfeestje met de Gruffalo en vandaag is het "grote mensen-feestje."
En vanaf maandag gaat hij gewoon iedere dag naar school. Het einde van een tijdperk.

Gerelateerd
Lang zal hij leven

Driehoeken, vernietiging en de archivaris

Gisteren stond mijn Twitter-tijdlijn vol met archivarissen en DIV-ers die zich er druk over maakten dat de burgemeester van Utrecht "de Archiefwet niet kent" en verslagen van het driehoeksoverleg onrechtmatig had vernietigd. Ik citeer eerst Trouw en daarna de NRC:

Voorafgaand aan de gemeenteraadsvergadering erkent burgemeester Aleid Wolfsen van Utrecht dat er verslagen van de overleggen tussen hem, de politie en het Openbaar Ministerie (OM) zijn vernietigd zonder toestemming van de gemeentearchivaris. Dat schrijft hij in antwoord op vragen van SP, VVD en Leefbaar Utrecht.
Zulke stukken mogen pas worden vernietigd als de gemeentearchivaris heeft geconstateerd dat er geen belang meer bij is.
[...]
In een brief aan het college van burgemeester en wethouders bevestigt de gemeentearchivaris dat hij geen toestemming heeft gegeven voor de vernietiging. 'Als het correct is dat de stukken uit de jaren 2008 en 2009 toch zijn vernietigd, moet geconstateerd worden dat de dienst dit heeft gedaan zonder geldige machtiging van de gemeentearchivaris', zo schrijft hij.

De verdwenen stukken zijn conclusies uit 2009 van een overleg tussen politie, justitie en de burgemeester over de situatie van het stel. Volgens de Archiefwet mogen stukken na een jaar worden vernietigd, maar alleen als ze niet meer nodig zijn.
Toen de documenten begin dit jaar door de versnipperaar gingen, was al duidelijk dat het weggepeste stel naar de rechter zou stappen.

Ik had me er gisteren nog niet zo in verdiept, maar vanmorgen vielen me een paar dingen op:

1. Zo'n overleg heet toch niet voor niets "driehoeksoverleg", vervelend (en waarschijnlijk onrechtmatig) als Utrecht zijn exemplaren van de "conclusies" heeft vernietigd, maar hebben politie en OM niet ook nog exemplaren?
2. Uit het citaat uit de NRC blijkt, dat er wel is vastgelegd dat de stukken de stukken vernietigd zijn. Dat is toch al heel wat.
3. De brief van de archivaris (die ik nog niet gevonden heb) is ook interessant, aangezien het in Utrecht blijkbaar al jaren praktijk was om de "conclusies uit het driehoeksoverleg" na een jaar te vernietigen. Zou de archivaris alleen kijken naar wat er WEL op de concept-verklaring van vernietiging staat en niet naar wat er NIET op de verklaring staat? Hij heeft ze blijkbaar niet gemist op de voorgaande verklaringen.
   Zie ook de reactie van B&W op een WOB-verzoek van De Nieuwe Utrechter:

Van de driehoeksoverleggen als bedoeld in artikel 14 van de Politiewet 1993 worden geen verslagen gemaakt, maar worden wel de conclusies genoteerd. Driehoeksstukken worden één jaar na afloop van het jaar waarin het overleg heeft plaatsgevonden bewaard en daarna vernietigd. Dit betekent dat driehoeksstukken van het jaar 2010 bewaard worden tot eind 2011 en begin 2012 worden vernietigd. Voor zover uw verzoek betrekking heeft op stukken van de jaren 2007, 2008 en 2009 kan ik dan ook niet aan uw verzoek voldoen, omdat deze niet meer beschikbaar zijn.

Maar, wat uiteindelijk ook hier weer opvalt is het sentiment dat eerder ook al in Alphen aan de Rijn speelde: "Als die documenten niet vernietigd waren, dan was het allemaal niet zo ver gekomen."
Ik wil niet zeggen dat deze vernietiging een bagatel is, integendeel.
Maar we moeten niet doen alsof de aanwezigheid van een document met terugwerkende kracht levens kan redden.
En we moeten ook niet doen alsof Utrecht een uitzondering is, want we weten allemaal dat er bij alle overheden te hooi en te gras wordt vernietigd zonder "machtiging" van de archivaris of iemand anders die daartoe bevoegd is.
Misschien is het beter om de hand in eigen boezem steken en te bedenken of en hoe we dit kunnen verbeteren.

Gerelateerd
Interne e-mail is geen archief
Onrechtmatige vernietiging: schadeclaim van 5 miljoen dollar

Plaatje: Rolson Triangle Screwdriver van osde8info

Over het maken van soja-saus en het bewaren van websites

For the last few years, historian and archivist Jason Scott has been involved with a loose, rogue band of data preservation activists called The Archive Team. As major sites with brand recognition and the work of millions announce short-notice shutdowns of their entire services, including Geocities, Friendster, and Yahoo Video, Archive Team arrives on the scene to duplicate as much as they possibly can for history before all the data is wiped forever. To do this, they have been rude, crude and far outside the spectrum of polite requests to save digital history, and have used a variety of techniques to retrieve and extract data that might have otherwise been unreachable. Come for the rough-and-tumble extraction techniques and teamwork methods, stay for the humor and ranting.

Als je drie kwartier over hebt, is dit erg onderhoudend: humoristisch, gevoelig en to the point. Vergelijkbaar met een van de eerste speel-en-deel-sessies, maar dan anders...

Beste zin uit de presentatie:


Google is an archive or a library, lik a supermarket is a food museum

Gerelateerd
Ook een vorm van website archivering
Websites archiveren of websites verzamelen
Delicious stopte (of bijna dan toch)

Onverkwikkelijkheden bij Doxis

Eind vorige maand deed de kortgedingrechter uitspraak in zaaknummer / rolnummer: 380931 / KG ZA 11-536
De inhoudsindicatie luidt:

Verzoek tot afgifte van bescheiden deels toegewezen. Toets of is voldaan aan de vereisten van artikel 843a Rv ((spoedeisend) belang, rechtsbetrekking, bepaalde bescheiden). Voorlopig getuigenverhoor staat aan afgifte niet in de weg. Het moet gaan om feiten en niet om conclusies die uit die feiten volgen. Voor zover sprake van gewichtige redenen is de vordering afgewezen (strikt interne vertrouwelijke informatie).

Dat klinkt niet zo heel spannend, totdat je weet wie de twee tegenover elkaar staande partijen zijn. Aan de ene kant staat Ernst & Young aan de andere kant staan een van de twee oprichters van Doxis.
Ik ga de namen hier niet uitspellen, de goede verstaander weet wel wie wie is...

Kortweg komt het er op neer dat Ernst & Young in 2009 Doxis wou verkopen, waarbij de vraagprijs tussen de EUR 4,9 mln en EUR 5,4 mln zou moeten liggen. Toen er in de markt geen kopers te vinden waren, is Doxis voor ongeveer EUR 500.000 verkocht aan een van de twee directeuren (C), terwijl de andere directeur (eiseres sub 1) met vakantie was. En het kapitaal voor de management buy-out door directeur C, werd mede opgebracht door D, de toenmalige CFO van Ernst & Young die belast was met de verkoop van Doxis.
Eiseres sub 1 heeft de indruk dat er een spelletje met haar gespeeld is en eist en krijgt inzage in allerlei documenten van Ernst & Young:

De voorzieningenrechter

5.1. veroordeelt Ernst & Young om binnen 10 werkdagen na dagtekening van dit vonnis afschrift te verstrekken aan (eiseres) van de volgende bescheiden - daarbij de nummering aanhoudend van de bescheiden in het petitum van de dagvaarding - voor zover de bescheiden zijn gedateerd tussen en op 1 januari 2009 en 14 februari 2010 en waar het elektronische gegevens betreft betrekking hebbend op voor Ernst & Young toegankelijke computerbestanden:

a. De koopovereenkomst ter zake Doxis tussen DXS en Ernst & Young;

b. Alle verslagen en notulen van besprekingen die gevoerd zijn, alsmede alle
(e-mail)correspondentie tussen (D), (H), (C) en (eiseres), met
betrekking tot de verkoop van Doxis;

d. De (e-mail)correspondentie tussen (D) en (C) met betrekking tot de verkoop
van Doxis;

j. De notulen van besprekingen en de schriftelijke vastlegging van besluiten die het SALT-
bestuur heeft genomen in het kader van de verkoop van Doxis;

k. Alle (e-mail)correspondentie tussen het Ernst & Young Sub Area Partner Forum en
(G), alsmede alle eigen memo’s en analyses van het Sub Area Partner Forum
betrekking hebbend op de verkoop van Doxis,

Interessant hoor, de wereld van het iets grotere geld. Ik hoop maar dat Ernst & Young zijn archieven een beetje op orde heeft...

Studiezaal open, of toch niet?

Wat is de waarde van een bezoekersreglement? Kan ik een rijksarchief er op aanspreken als de openingstijden niet overeenkomen met het vigerende Bezoekersreglement Rijksarchiefdienst?

In 1980 heeft de staatssecretaris van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk het Bezoekersreglement Rijksarchiefdienst vastgesteld en volgens wetten.overheid.nl geldt dit nu nog altijd.
Artikel 1 van het besluit luidt:

1.De studiezalen van een rijksarchief zijn voor het publiek geopend op werkdagen van
9.00 uur – 17.00 uur.
Op zaterdag is in elk rijksarchief ten minste één studiezaal geopend van 9.00 uur – 12.30 uur.
2.De studiezalen van de rijksarchieven te 's-Gravenhage zijn bovendien geopend op zaterdag van 12.30 uur – 17.00 uur.
3.De rijksachivaris kan bepalen dat de studiezalen buiten de in het eerste en tweede lid genoemde tijden voor het publiek geopend zijn.

Vergelijk dit nu eens met de openingstijden van enkele "Rijksarchieven".
Het Nationaal Archief:

Openingstijden studiezaal
Dinsdag: 10.00-21.00 uur
Woensdag tot en met vrijdag: 10.00-17.00 uur
Zaterdag om de week (zie hieronder): 10.00-16.00 uur

Maandag is de studiezaal gesloten!

Zaterdagopenstelling 2011
juni: 11 en 25
juli: 9 en 23
augustus: 6 en 20
september: 3 en 17
oktober: 1, 15 en 29
november: 12 en 26
december: 10

Het BHIC:

Openingstijden locatie Den Bosch
Dinsdag: 09.00-17.00 uur
Woensdag: 09.00-17.00 uur
Donderdag: 09.00-17.00 uur
vrijdag: 09.00-17.00 uur
Zaterdag: 09.00-17.00 uur op de eerste zaterdag van de maand, met uitzondering van feestdagen.

Het RHCL:

Openingstijden
Maandag: 13.00 - 17.00 uur
Dinsdag: 09.00-17.00 uur
Woensdag: 09.00-17.00 uur
Donderdag: 09.00-17.00 uur
vrijdag: 09.00-17.00 uur

Nou ja, ik denk dat we de rest wel redelijk kunnen invullen...

Waar het op neer komt is dat de openingstijden dus structureel afwijking van een wettelijk voorschrift: rijksarchieven zijn zelden open op maandag (tenzij dat voor rijksambtenaren geen werkdag is) en niet structureel op zaterdag.
Artikel 2 van het Bezoekersreglement Rijksarchiefdienst geeft wel ruimte voor uitzonderingen, maar die worden omschreven als "bijzondere gevallen". Dat lijkt me dus niet iets waar je een structurele sluiting onder kunt vegen.

Vraag is nu natuurlijk: kan ik me als bezoeker beroepen op het reglement dat de staatssecretaris heeft vastgesteld?

Plaatje: Closed van Jasoon