Privacy, openbaarheid en digitale archieven

Een van de kernpunten uit de Archiefvisie van de staatssecretaris is openbaarheid:

In een samenleving die zich digitaal voorziet van informatie maakt de overheid informatie tijdig openbaar. Dit dient het algemeen belang en sterkt het vertrouwen van burgers in een transparante overheid. Digitale overbrenging naar een archiefwettelijk e-depot maakt mogelijk dat informatie in beginsel tijdig openbaar en toegankelijk wordt.

Ik schreef daar bij het verschijnen van de Archiefvisie al over dat dit heel mooi klinkt, maar allerlei nieuwe problemen met zich meebrengt. Op het moment dat het om digitale archieven gaat, moet je de vraag beantwoorden hoe je gaat voorkomen dat persoonlijke informatie ten onrechte openbaar gemaakt wordt.
Laat ik me hier even beperken tot "klassieke" documenten, zoals bijvoorbeeld het KB-Google-contract.
Ik heb expliciet om een digitale versie van dit contract gevraagd (en dat ook gekregen). Stel nu de KB had, om wat voor reden dan ook, een artikel geheim willen houden. Het was dan niet genoeg geweest om de tekst in het pdf-bestand digitaal zwart te lakken met behulp van de teken-functionaliteit in Adobe Acrobat. De OCR-tekst was dan nog gewoon toegankelijk geweest. Afgelopen jaren hebben we verschillende voorbeelden gezien, waarbij men dacht dat dit wel voldoende was. Daar schreef ik eerder elders over.
Afgelopen maand heeft Bonnie Weddle tijdens SAA11 een presentatie gegeven met de titel:
Personal Privacy and Freedom of Information in the Digital Age: Challenges and Strategies for Government Archivists. Zie hier de slides.Personal Privacy and Freedom of Information in the Digital Age: Challenges and Strategies for Government A...

Weddle beschrijft in haar presentatie vooral de "ouderwetse" manier van informatie weglakken. Er zijn ondertussen ook andere manieren, die bijvoorbeeld worden toegepast op rechtspraak.nl.
Het bedrijf Jurisource levert een programma dat Digi Identity heet:

Wanneer een computerprogramma taal begrijpt kan het ook geleerd worden om bepaalde patronen te herkennen. Een belangrijk patroon is dat van persoonsgegevens: alle op de persoon herleidbare gegevens volgens de privacywetgeving. Dat slaat niet alleen op namen, maar ook op bijvoorbeeld beroepen, kentekens, rekeningnummers, kortom alles wat de persoon in beeld laat komen.
De anonimiseermodule Digi Identity herkent alle privacygevoelige passages en vervangt deze door neutrale aanduidingen. Dit alles in enkele seconden!
Maar ook het omgekeerde is mogelijk, want de op personen herleidbare gegevens kunnen ook worden gemarkeerd om zo het zoeken in vertrouwelijke bestanden te vereenvoudigen.

Allemaal verplichte kost voor hedendaagse DIV-ers, WOB-ambtenaren en archivarissen, lijkt me.

Gerelateerd
Donner, WOB en archieven
Daar is hij dan: de #archiefvisie
150 dozen met e-mails

Hier kun je een T-shirt bestellen met het plaatje dat boven dit bericht staat.