Corpus Delicti - Juli Zeh

"Ik zeg mijn vertrouwen op in een maatschappij die uit mensen bestaat en toch gebaseerd is op angst voor mensen. Ik zeg mijn vertrouwen op in een beschaving die de geest heeft verraden aan het lichaam. Ik zeg mijn vertrouwen op in een lichaam dat niet mijn eigen vlees en bloed maar een collectieve visie op het normale lichaam moet vertegenwoordigen. Ik zeg mijn vertrouwen op in een normaliteit die zichzelf als gezondheid definieert. (...) Ik zeg mijn vertrouwen op in de idioot die het bordje aan de ingang van de wereld heeft weggehaald waarop stond: OPGELET! HET LEVEN KAN TOT DE DOOD LEIDEN."

Alle burgers worden permanent in de gaten gehouden aan de hand van een chip in de bovenarm, iedereen moet dagelijks sporten, roken en alcohol zijn verboden (volgens wordt alleen warm water gedronken) en voortplanting is strikt gereglementeerd. De Methode regeert en de nieuwe RAF heet ROZ (Recht op Ziekte). Mia Holl had hier geen last van, totdat haar broer valselijk werd beschuldigd van moord en verkrachting. Daarna verliest ze haar vertrouwen in De Methode: ze sport niet meer, levert geen analyses van bloedwaarden en urine meer in en sluit zich op in haar kamer. Uiteindelijk komt het tot een soort confrontatie met een invloedrijke talkshowpresentator en een proces.

Corpus delicti is een dystopie in de trant van Nineteen eighty-four en The Handmaid's tale. En ik twijfel of het de vergelijking met deze twee boeken kan doorstaan. Dat komt niet door het onderwerp of de stijl. Zeh maakt akelig precies duidelijk hoe uit de huidige maatschappij iets als De Methode kan ontstaan. Haar stijl is apart, waarschijnlijk moet je er van houden.
Mijn twijfel komt vooral doordat Mia en haar tegenstander Kramer maar geen mensen van vlees en bloed willen worden, het blijven een soort papieren poppen. Ze zijn de twee personificaties van verschillende wereldbeelden en worden vooral geportreteerd in mono- en dialogen. Daaruit blijkt ook dat de roman eerst een toneelstuk was en dat de omwerking niet helemaal geslaagd is.
Ook de eerdere boeken van Zeh (vooral Vrije val en Speeldrift) zijn ethische problemen die zijn uitgewerkt in een roman. Maar de personages waren echt - soms zeer onsympathiek, maar daardoor nog echter - terwijl ze nu verdwijnen achter hun filosofische rol.
Heb lang getwijfeld over 4 of 5 sterren, maar na vergelijking met haar eigen romans en die van Atwood en Orwell zijn het er toch 4 geworden.