De ErfgoedSuite van de RCE

Interessant initiatief van de RCE - de ErfgoedSuite:

De ErfgoedSuite is een kennissysteem dat het erfgoed in Nederland in kaart brengt en collecties verbindt via trefwoorden.
Met deze online basis voorziening kunnen erfgoedpartijen:

• een website bouwen en onderhouden,
• collecties digitaal ontsluiten,
• deze koppelen aan een kennisnetwerk: de Erfgoedthesaurus.

De Erfgoedthesaurus wordt ingericht en beheerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Collecties in de ErfgoedSuite zijn via de Erfgoedthesaurus onderling verbonden. Dit biedt in de toekomstmogelijkheden voor diverse (overkoepelende) gebruikstoepassingen, zoals themasites en apps.
Gebruikers (erfgoedorganisaties) van de ErfgoedSuite abonneren zich op één of meer componenten van de ErfgoedSuite en stellen (een substantieel deel) van hun content voor deling met derde partijen beschikbaar op basis van Creative Commons licentie.
Gegevens over erfgoed blijven zo duurzaam digitaal beschikbaar. Iedereen kan straks over deze kennis beschikken.

Vorig jaar is een pilot gestart, die in ieder geval al tot twee websites heeft geleid:

• Het Hooge Land
• Het Veenkoloniaal Museum

Al heb ik de indruk dat de ErfgoedSuite in die twee sites vooral als een CMS fungeert en niet zozeer als toegang tot de collectie in combinatie met de ErfgoedThesaurus. Maar misschien kijk ik niet goed.

En o ja, ik word ook wel een beetje zenuwachtig van het veelvuldig gebruik van de term "erfgoed" in het filmpje.

Icoontje nodig?

Maurizio Fusillo - CC BY 3.0

Via het zeer lezenswaardige All Your Metadata Shall Be In Water Writ en daarna Iconoclasm kwam ik eerder deze week terecht op het Noun Project:

The Noun Project collects, organizes and adds to the highly recognizable symbols that form the world's visual language, so we may share them in a fun and meaningful way.
Here is our pledge to you:
FREE
The symbols on this site are and always will remain free. We believe symbols can not be effectively shared with the world if they are not free.
SIMPLE
Everyone likes simplicity. We want you to be able to come to our site and effortlessly find and obtain what you are looking for. Simple as that.

Het is een enorme verzameling van vrij te gebruiken, oude en nieuwe iconen.

P.J. Onori - CC0

Enige - nogal grote - nadeel is: de te downloaden bestanden zijn in het SVG-formaat. Je kunt ze dus niet zomaar in je powerpoint-presentatie of weblog zetten. Al schijnen moderne browsers er wel mee uit de voeten te kunnen. 

Gerelateerd

Sclera pictogrammen

Geschikte publicatie voor voorgenomen waardering?

Buitengewone editie Staatscourant Afkondiging Grondwet 1972
op 5 april 1972

Terwijl hier discussie ontstond over de vaststelling van de nieuwe gemeentelijke selectielijst, ontstond elders commotie over een uitspraak van de Raad van State. En uiteindelijk heeft het een ook nog wat met het andere te maken.
In een geding tussen enkele inwoners van Bathmen en Deventer en het college van B&W van Deventer stelde de Raad dat een ontwerpbeluit niet enkel digitaal gepubliceerd mag worden, als niet van te voren expliciet is vastgesteld dat dit mag.

Algemene Wet Bestuursrecht
Eerst even de artikelen uit de Algemene Wet Bestuursrecht die hier van toepassing zijn:

Artikel 3:12

1. Voorafgaand aan de terinzagelegging geeft het bestuursorgaan in een of meer dag-, nieuws-, of huis-aan-huisbladen of op een andere geschikte wijze kennis van het ontwerp. Volstaan kan worden met het vermelden van de zakelijke inhoud.
2. Indien het een besluit van een tot de centrale overheid behorend bestuursorgaan betreft, wordt de kennisgeving in ieder geval in de Staatscourant geplaatst, tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald.

Hier staat dus dat een voorgenomen besluit op een geschikte manier gepubliceerd moet worden, bijvoorbeeld in een dagblad, weekblad of huis-aan-huis-blad. Het tweede lid voegt daar aan toe dat zo'n ontwerpbesluit van de Rijksoverheid in ieder geval - dus naast de geschikte wijze - via de Staatscourant gepubliceerd moet worden.

Artikel 2:14
2. Tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald, geschiedt de verzending van berichten die niet tot een of meer geadresseerden zijn gericht, niet uitsluitend elektronisch.

Dit is een artikel uit de Wet Elektronisch Bestuurlijk Verkeer, die in de AWB is opgenomen. Het is duidelijk dat hier staat dat enkel digitale verzending niet is toegestaan, tenzij daar vooraf iets voor is geregeld (in een wet, maar voor de lokale overheden zal een eigen, aparte verordening ook wel voldoende zijn).

Deventer
In de betreffende casus had de gemeente Deventer een voorgenomen besluit op de gemeentelijke website gepubliceerd en ook nog in een Deventers huis-aan-huis-blaadje. Maar, omdat de gevolgen van de milieuvergunning waar het hier over ging, ook buiten de Deventer gemeentegrenzen merkbaar zouden zijn, is dat volgens de Raad niet voldoende:

Wat de kennisgeving via de website van de gemeente betreft, overweegt de Afdeling dat kennisgeving via het internet een geschikte wijze van kennisgeving als bedoeld in artikel 3:12, eerste lid, van de Awb kan zijn. Zoals wordt bevestigd in de memorie van toelichting bij de Wet elektronisch bestuurlijk verkeer (Kamerstukken II 2001-2002, 28 483, nr. 3, blz. 24 en 38), is op de kennisgeving als bedoeld in artikel 3:12, eerste lid, echter tevens artikel 2:14, tweede lid, van de Awb van toepassing. Artikel 2:14, tweede lid, en artikel 3:12, eerste lid, van de Awb dienen in onderlinge samenhang aldus te worden uitgelegd dat op grond daarvan vereist is dat, in verband met de artikelen 3:11, eerste lid, en 3:15, eerste lid, van een ontwerpbesluit op ten minste één niet-elektronische, geschikte wijze als bedoeld in artikel 3:12, eerste lid, kennis wordt gegeven, tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald. Het college heeft desgevraagd schriftelijk medegedeeld dat in de gemeente Deventer ten tijde van de kennisgeving van het ontwerpbesluit niet een wettelijk voorschrift, als bedoeld in artikel 2:14, tweede lid, gold. Het college had derhalve op ten minste één niet-elektronische, geschikte wijze kennis moeten geven van het ontwerpbesluit.

Selectielijsten
En dan kom ik nu toch weer bij de selectielijsten uit, omdat het maar zeer de vraag is of de ontwerpen daarvan op de juiste manier gepubliceerd worden.
Op grond van artikel 4 van het Archiefbesluit is op de voorbereiding van selectielijsten ook artikel 3:12 van de AWB van toepassing. Dus, ten minste in de Staatscourant en op een geschikte wijze moet aangekondigd worden dat de concept-lijsten ter inzage liggen.
Publicatie in de Staatscourant gebeurt in ieder geval, zoals je bijvoorbeeld hier kunt zien. Maar sinds de inwerkingtreding van de Wet Elektronische Bekendmaking op 1 juli 2009 geschiedt de "uitgifte van het Staatsblad en de Staatscourant [...] elektronisch op een algemeen toegankelijke wijze." Er is dus geen analoge Staatscourant meer.

De hamvraag is dus: wordt de ter inzage legging van de ontwerp-selectielijsten ook nog op een andere, geschikte én analoge manier bekend gemaakt?
Ik heb er in het Archievenblad wel eens iets over zien staan, maar dat is volgens mij niet structureel en lijkt me ook niet "geschikt."

Maar misschien zie ik iets over het hoofd?

Gerelateerd
Een bron is een bron #infokermis

Plaatje: Buitengewone editie Staatscourant Afkondiging Grondwet 1972 op 5 april 1972 uit het Nationaal Archief

Als je weggaat, vernietig je toch gewoon alles

Vorig jaar las ik dit over de archiefvernietigingspraktijken in Griekenland:

De afgelopen 37 jaar was steeds één partij aan de macht. De conservatieve partij Nieuwe Democratie en de socialistische partij Pasok regeerden om beurten. In 1989 dwong de verkiezingsuitslag een brede nationale coalitie af, maar die viel na minder dan vijf maanden uit elkaar. Bij een wisseling van de macht lieten de scheidende ministers routineus alle relevante dossiers door de papierversnipperaar halen en harde schrijven wissen. Geen reden om je rivaal het regeren makkelijk te maken.
NRC Handelsblad, 7 november 2011

In de Duitse deelstaat Baden-Würtenberg is iets vergelijkbaars gebeurd. Uit de FAZ:

Der ehemalige baden-württembergische Ministerpräsident Stefan Mappus (CDU) hat nach seiner Abwahl im Jahr 2011 die Festplatte seines Dienstcomputers zerstören lassen. Das berichtet die „Stuttgarter Zeitung“ unter Berufung auf Mappus’ Anwälte. Der Datenträger sei auf Anweisung des Politikers ausgebaut und von Beamten des Staatsministeriums vernichtet worden, heißt es in dem Bericht. Die von Mappus beauftragte Anwaltskanzlei bezeichnete dies als „völlig übliche Verfahrensweise“. Die Löschung sie außerdem „kein Geheimnis“ gewesen. Auf dem Datenträger seien vor allem Dateien mit parteipolitischen und privaten Inhalten gespeichert gewesen.

En ondertussen heeft Ströbl, de partijvoorzitter van de CDU in die deelstaat, al laten weten dit ook heel gewoon te vinden:

„Sie werden keinen Regierungschef finden, der bei seinem Weggang nicht seine persönlichen Notizen mitnimmt und seine E-Mails löscht“

Nederlandse vergelijkbare voorbeelden iemand?

Gerelateerd
Illegale vernietiging bij de SEC
Onrechtmatige vernietiging: schadeclaim van 5 miljoen dollar
Niet op tijd afgewerkt, dan gooi ik het weg

Plaatje: Systematisch zerstören van Phreak 2.0

Vals of echt? De wampum bewijst het.

Iets meer dan een jaar geleden schreef Theo Meereboer op Archief 2.0 over een email die hij van een onbekende had gekregen. Zij vroeg hem of hij kon helpen bij het terug vinden van "de wampum die de overeenkomst tussen de Hollanders in Nieuw Amsterdam en de locale Indiaanse stam symboliseert." 

Het gaat dus over de “Two Row Wampum treaty, also known as Guswhenta or Kaswehnta, an agreement made between representatives of the Five Nations of the Iroquois (Haudenosaunee) and representatives of the Dutch government in 1613 in what is now upstate New York.” Of eigenlijk gaat het om de wampum in kwestie. Waar is die gebleven?

Toevallig las ik eerder deze week in de NRC een stuk over diezelfde wampum, naar aanleiding van de jubileumviering die de Onondanga volgend jaar willen houden. De wampum is blijkbaar gevonden, maar er zit nog addertje onder het gras.

Wat is een wampum?

Wampum is de benaming voor witte en paarse kralen gemaakt van de binnenste spiraal van schelpen van een wulkachtige (Busycotypus canaliculatus of Busycotypus carica) en de Amerikaanse venusschelp (Mercenaria mercenaria). Amerikaanse indianen langs de Atlantische kust tot aan Saskatchewan gaven ze bij ceremonies als beloftes, verdragen en huwelijken.[2]
Nederlandse kolonisten pasten wampum toe als ruilmiddel voor bevervellen omdat de Indianen geen belangstelling hadden voor munten en gingen over tot massaproductie, zodat wampum ook de stammen ten westen van de Rocky Mountains bereikten. Aldaar werden ze echter alleen als sieraden gebruikt. Aan de oostzijde behielden de schelpen echter hun oorspronkelijke waarde en werden soms zelfs als heilig gezien.
Wikipedia

 Bovenaan deze blog staan enkele wampums uit de collectie van het NARA.

Two Row Wampum Treaty
In dit geval gaat het, zoals de NRC schrijft, over

het oudste verdrag tussen Europese (Nederlandse) en indiaanse (Irokese of Onondoga) handelaren. Dit verdrag, dat de Onondoga betitelen als de ‘grootvader van alle verdragen’, is gedateerd op 21 april 1613. Het is in het Nederlands geschreven op twee stukken huid en ondertekend door de Nederlandse handelaren Jacob Eelckens en Hendrick Christiaenssen. En door vier Irokese hoofden: GarhatJannie, Caghneghsattakegh, Otskwiragerongh en Teyoghswegengh. De openingswoorden luiden ‘Hier op Tawagonshi...’

In 1968 werd voor het eerst over het verdrag gepubliceerd door Laurence G. van Loon in zijn boek The Indian Historian. Maar meteen was er twijfel over de authenticiteit van de tekst die Van Loon citeerde. In de loop van de jaren tachtig kwam redelijk onomstreden vast te staan dat de tekst niet uit de 17e eeuw stamt, maar waarschijnlijk in het midden van de twintigste eeuw is geschreven. Syracuse.com schreef daar over:

The written treaty was first made public in an article in 1968 by history professor and documents collector L.G. van Loon, who said he obtained it from an unnamed person at the Mississaugua Reservation in Canada. The treaty was given to the Onondagas, and it remains on the territory near Syracuse.
Starna and Gehring, who reviewed a photocopy of the treaty, offered a variety of evidence they said proved it’s a forgery:

• Many words — including the oft-quoted phrase that the treaty will be valid “so long as the grass is green” — weren’t in use in 1613.
• The handwriting is a “clumsy blend” of 17th and 20th century styles.
• The names of the four Indian chiefs who signed the document are the names of villages, not people.
• The pen strokes are too smooth to have been made by the quill pens in use in 1613.

“Why anyone would even take it seriously is wishful thinking on their parts,” said Gehring, a specialist in 17th Century Dutch who has run the New Netherland Research Center since 1987.
Starna and Gehring also say that Van Loon tried to pass off several other forged documents as real.

De NRC voegt daar nog aan toe dat

Sinds 1985 is in een reeks artikelen vast komen te staan dat alle publicaties van Van Loon onbetrouwbaar zijn. Familieleden vertelden dat op familiefeestjes hartelijk om zijn zelfgefabriceerde Nederlandse teksten werd gelachen.

"We recorded it in a belt"

John Berry / The Post-Standard

Sid Hill houdt op de oever van het Onondagameer 

een replica van de "Two Row Wampum Belt"in zijn handen.

Het interessante is nu dat de Onondaga zeggen dat zij er van overtuigd zijn dat er wel degelijk in of rond 1613 een verdrag tussen de Nederlandse handelaren en de stammen gesloten is:

The Onondagas say the validity of a paper treaty drawn up by white settlers is beside the point. Onondaga leaders say they have their own systems of record-keeping — oral tradition and a beaded, Two Row Wampum belt — that are their proof of the treaty.
“Every time there was an event we didn’t write things down like you people do,” Onondaga Chief Irving Powless Jr. said. “We recorded it in a belt.”
The original Two Row Wampum is stored in Canada, Powless said.
That belt was created in 1613, said Onondaga Faithkeeper Oren Lyons, and will be brought out for the celebration next year.
The Onondagas say the beaded belt, which consists of two purple bands running parallel through a light-colored background, symbolizes the canoes of the Haudenosaunee and the ships of the Dutch traveling side by side but not interfering in each other’s affairs.
That marked the first agreement between the Haudenosaunee and whites, and is the bedrock principle that still controls relationships between the two peoples, the Onondagas say.

Tja, wat is waar? Ik denk beide.
Het verdrag zal wel een vervalsing zijn, maar ik denk dat Van Loon zich baseerde op verhalen over een echte overeenkomst die aan het begin van de 17e eeuw is gesloten. Misschien kende hij de wampum ook wel.

Gerelateerd
Vooruitgang, hoop en vervalsing
Betrouwbare documenten in het nieuws
O jee, een gemanipuleerd archiefstuk

Het vereiste van goede organisatie

Interessante klacht die begin dit jaar bij de Nationale Ombudsman was ingediend en waar hij 2 augustus een rapport over uitbracht.
Iemand vraagt bij de gemeente Halderberge een bouwvergunning voor een schuur aan en moet daar in verband met een benodigd advies van de Adviescommissie Agrarische Bouwaanvragen (dat dat bestaat!) een bedrijfsplan bij indienen. Uit enkele bezwaarschriften - die al worden ingediend voordat de vergunning verleend is (!) blijkt dat de bezwaarders de inhoud van dit vertrouwelijke bedrijfsplan kennen. Eentje heeft het zelfs als bijlage bij zijn bezwaar meegezonden.
De vergunningaanvrager dient hierover een klacht in bij de gemeente en krijgt te horen dat:

[d]e bezwaarmaker verklaarde dat hij/zij een kopie van het bedrijfsplan tussen kerst en oud-en-nieuw 2009 van een ambtenaar had gekregen. De bezwaarmaker verklaarde verder dat hij/zij niet meer wist welke ambtenaar dat was en of de ambtenaar een man of vrouw was.

Omdat de toedracht niet meer te achterhalen is, verklaart het college van B&W de klacht ongegrond. De vergunningaanvrager laat het hier niet bij zitten en dient een klacht in bij de Nationale Ombudsman. Die concludeert onder andere het volgende:

De Nationale ombudsman toetst onderhavige gedraging aan het vereiste van een goede organisatie. Dit houdt in dat de overheid ervoor zorgt dat haar administratie de dienstverlening aan de burger ten goede komt. Zij werkt secuur en vermijdt slordigheden.
Eventuele fouten worden zo snel mogelijk hersteld.
Dit betekent dat de overheid aangeleverde documenten zorgvuldig bewaart.
Dat na onderzoek niet is komen vast te staan wanneer en wie bij de gemeente het bedrijfsplan aan de bezwaarmaker(s) heeft overhandigd, doet niets af aan het feit dat de gemeente verantwoordelijk is voor het zorgvuldig beheer van de aan haar toevertrouwde stukken. Dit vloeit voort uit het vereiste van een goede organisatie. Dit geldt des temeer voor vertrouwelijke documenten van burgers. De Nationale ombudsman is van oordeel dat het college het klachtonderdeel dat betrekking had op het bekendmaken van het bedrijfsplan gegrond had moeten verklaren.
De onderzochte gedraging is niet behoorlijk.

Kijk aan, het "vereiste van goede organisatie" vereist dus ook goede archivering.
Overigens vind ik in dit geval ook die "premature" bezwaarschriften opvallend (en een beetje dom...)
Ik heb sterk de indruk dat een kleine (of misschien wel grote) dorpsvete aan deze toestanden ten grondslag ligt.

Gerelateerd
Dood is een kruisje

Plaatje: Complaint dept van Life as Art

Twee nieuwe WOBs: de WOB van Peters

Gisteren de Wob van Spies, vandaag de Wob van Peters, die niet zomaar een aanpassing van de huidige wet is, maar een redelijk ingrijpende wijziging.
Een van de opvallendste wijzigingen in het voorstel zit in artikel 2.2 waarin de reikwijdte beschreven wordt:

Artikel 2.2 Reikwijdte
1. Deze wet is van toepassing op:
a. overheidsorganen;
b. organen van privaatrechtelijke rechtspersonen of instellingen met jaarlijkse inkomsten van meer dan  €  100 000 die wegens hun bekostiging, hun wettelijke taak of het door hen behartigde publieke belang zijn opgenomen in bijlage 1 bij deze wet, voor zover de informatie betrekking heeft op die bekostiging, die taak of dat belang;
c. organen van privaatrechtelijke rechtspersonen of instellingen, voor zover:
1° de rechtspersoon is aangemerkt als een publieke entiteit in artikel 1, onderdeel c, van de Wet Naleving Europese regelgeving publieke entiteiten en voor zover de informatie betrekking heeft op die hoedanigheid, of
2° de rechtspersoon is opgericht door een overheidsorgaan, de rechtspersoon een overheidsorgaan als aandeelhouder heeft, een of meer leden van het hoogste orgaan van de rechtspersoon worden benoemd door een overheidsorgaan of een overheidsorgaan op andere wijze overwegende invloed op het beleid van de rechtspersoon heeft;
d. organen van koepelorganisaties van openbare lichamen. 

Dit klinkt interessant, want het betekent dat veel meer organisaties dan nu te wobben zijn. Er zit hier ook meteen een grote adder onder het gras. 

Neem nu de VNG of BRAIN. Deze organisaties vallen nu niet onder de Wob (want geen bestuursorganen) maar zouden op grond van lid d. dan wel onder de Wob vallen. Maar het probleem is volgens mij dat openbaarheidseisen niet zonder bewaarplichten kunnen. 

De bestuursorganen uit de huidige Wob vallen allemaal ook onder de Archiefwet, wat eigenlijk betekent dat zij geen enkel document "zo maar" mogen vernietigen. Daar zijn bewaartermijnen voor vastgelegd en procedures voor afgesproken. Maar, die "organen van koepelorganisaties van openbare lichamen" vallen op dit moment niet onder de Archiefwet en zij zouden dus in theorie op ieder verzoek kunnen antwoorden dat zij - helaas, helaas - de gevraagde informatie net vorige week vernietigd hebben.

Maar misschien wordt dit wel voorkomen door het nieuwe uit artikel 3.2:

Artikel 3.2 Register
1. Een overheidsorgaan houdt een elektronisch toegankelijk openbaar register bij van bij het orgaan berustende documenten.
2. Het register bevat ten minste de ter behandeling ontvangen documenten en de na behandeling verzonden of vastgestelde documenten. Op voordracht van Onze Minister worden bij algemene maatregel van bestuur nadere regels gesteld over de inhoud van het register.
3. Het register biedt een ieder toegang tot de in het register vermelde documenten die openbaar zijn gemaakt dan wel geeft aan op welke wijze kennis genomen kan worden van documenten die niet in elektronische vorm beschikbaar gesteld kunnen worden.

De toelichting bij dit artikel is interessant, omdat het register blijkbaar niet voor alle archiefstukken bedoeld is. E-mailberichten vormen weer een uitzondering zo te zien:

Voor overheidsorganen zou het echter een te grote inspanning vergen om alle documenten in het register op te nemen. De registerplicht is derhalve in eerste instantie beperkt tot een bepaalde groep documenten.
In het register worden alle ter behandeling ontvangen documenten opgenomen. Met het woord «ter behandeling» wordt aangegeven dat reclame of andere post die niet behandeld hoeft te worden, niet in het register hoeft te worden opgenomen. Tevens worden in het register opgenomen alle verzonden of anderszins vastgestelde documenten. Uit de vaststelling blijkt dat een document niet langer in de conceptfase verkeert. Als een document is verzonden, mag worden aangenomen dat vaststelling heeft plaatsgevonden. Bij verzending wordt niet alleen gedacht aan verzending buiten het overheidsorgaan, maar ook aan verzending binnen het overheidsorgaan. Het criterium is dat als intern de ontvangst of verzending van een document wordt vastgelegd, het document tevens in het register moet worden opgenomen.
Bij algemene maatregel van bestuur kunnen nadere regels worden vastgesteld over het opnemen van documenten in het register. Te denken valt daarbij aan een nadere aanscherping van documenten die niet behoeven te worden opgenomen. Maar ook kan het aantal documenten dat moet worden opgenomen, worden uitgebreid. Bijvoorbeeld kunnen nadere regels worden gesteld over de gevallen waarin e-mails moeten worden opgenomen.

Ook Peters houdt in haar voorstel rekening met oneigenlijke verzoeken:

Artikel 4.6 Antimisbruikbepaling
Indien het orgaan op zwaarwegende gronden meent dat een verzoeker kennelijk misbruik maakt van de rechten die deze wet toekent, kan het orgaan de Informatiecommissaris gemotiveerd toestemming vragen het verzoek op die grond af te wijzen.

Zoals uit dit artikel al blijkt, ziet Peters een belangrijke rol weggelegd voor een "Informatiecommissaris." Dit is een onafhankelijke functionaris, die benoemd wordt door de Tweede Kamer en zijn status is vergelijkbaar met die van de Nationale Ombudsman. De taken van de informatiecommissaris zouden de volgende moeten worden:

Artikel 7.2 Taken
1. De Informatiecommissaris bevordert de toepassing van deze wet, onder meer door:
a. het geven van voorlichting;
b. het monitoren en onderzoeken van en rapporteren over de uitvoering van deze wet in algemene zin of door specifieke organen in het bijzonder;
c. het opleiden van personen werkzaam bij organen belast met de uitvoering van deze wet;
d. het op verzoek of uit eigen beweging adviseren van organen over de uitvoering van deze wet;
e. het publiceren van richtsnoeren ter bevordering van de openbaarmaking uit eigen beweging en de toegankelijkheid van informatie.
2. De Informatiecommissaris wordt om advies gevraagd over voorstellen van wet en ontwerpen van algemene maatregelen van bestuur die geheel of voor een belangrijk deel betrekking hebben op de toegankelijkheid en de openbaarmaking van informatie.

En de commissaris is degene die beslist op beroepen die ingesteld worden tegen besluiten op grond van de Wob.
Belangrijkste reden voor Peters om een Informatiecommissaris aan te stellen is, blijkens de memorie van toelichting, om een "cultuuromslag" te bevorderen.

Het doel van de cultuuromslag van bestuurlijke geslotenheid naar openheid kan niet worden bereikt enkel door de materiële en formele verplichtingen aan organen. Na de implementatie van de bepalingen omtrent actieve en passieve openbaarheid zal het recht op toegang tot publiek in de praktijk invulling moeten krijgen. Belangrijk is daarbij dat gekeken wordt naar een zinvolle invulling van de verplichtingen omtrent openbaarheid.
[...]
Om deze normalisering in de verhouding tussen burger en overheid te bewerkstelligen en de implementatie van deze wet te bevorderen, wordt de functie van Informatiecommissaris gecreëerd. Diens taak is om organen en burgers te ondersteunen en om conflicten op te lossen door belangen bij elkaar te brengen, niet slechts door de juridische geschillen te beslissen.

Ik ben een beetje sceptisch over zo'n nieuwe functionaris, omdat ik denk dat deze heel snel toch "kalltgestellt" wordt als hij te actief optreedt. Een beetje zoals je een paar weken geleden met de Nationale Ombudsman zag gebeuren. Maar wie weet...

Gerelateerd
Twee nieuwe WOB's: De WOB van Spies
Laten we het nog eens over de WOB hebben
Donner, WOB en archieven

Twee nieuwe WOB's: De WOB van Spies

Het lijkt me nu niet het beste voorbeeld van doelmatigheid en efficiëntie, maar op dit moment zijn twee wijzigingen van de Wet Openbaarheid van Bestuur in procedure.
Allereerst het initiatiefvoorstel van Mariko Peters, dat ze lanceerde op de website nieuwewob.nl en dat ondertussen onder nummer 33 328 bij de Tweede Kamer is ingeschreven.
Het andere voorstel is wat traditioneler en is afkomstig van de minister Spies van Binnenlandse Zaken. Het staat nog niet op de agenda bij de Tweede Kamer, tot 1 oktober kan iedereen er nog op reageren via Internetconsultatie.nl.
Vandaag opmerkingen en kanttekeningen bij het voorstel van de minister, volgende keer is het voorstel van Peters aan de beurt.

Belangrijkste aanleiding voor de minister om de wet te wijzigen lijkt de "enorme" hoeveelheid "oneigenlijke" WOB-verzoeken die de bestuursorganen te veel tijd en geld kosten. In de Memorie van Toelichting schrijft de minister daar over:

Daarbij is van belang dat de Rijksoverheid in de komende jaren fors moet bezuinigen. Deze bezuinigingen raken het gehele openbaar bestuur. Om de bezuiniging te halen, wordt gestreefd naar een compacte overheid met minder ambtenaren. Dat heeft tot gevolg dat ook gekeken moet worden naar neveneffecten van Wob-verzoeken, waarbij in het bijzonder gedacht moet worden aan de gevolgen voor effectiviteit en de inzet van capaciteit binnen bestuursorganen. De Tweede Kamer heeft zelf aan de orde gesteld dat er Wob-verzoeken worden ingediend die veel van de capaciteit van bestuursorganen vragen, maar waarvan men zich kan afvragen of deze passen bij het doel van de Wob. Ook worden er Wob-verzoeken ingediend die weliswaar passen binnen de doelstelling van de Wob, maar waarbij de capaciteit die openbaarmaking van de gevraagde informatie vergt onevenredig is ten opzichte van het belang van openbaarheid.
Dit als onredelijk aan te duiden gebruik van de Wob ervaren ambtenaren als frustrerend. Het leeft als thema sterk bij de bestuursorganen.

Ik heb eerder al eens vraagtekens geplaatst bij deze argumentatie, maar toen had ik - het is een schande -  het rapport Omvangrijke en oneigenlijke WOB-verzoeken dat in mei 2011 is gepubliceerd, nog niet gelezen. Daarover later meer, want in het wetsvoorstel wordt nog een ander interessant rapport genoemd, dat enkel gaat over de "onredelijke verzoeken" uit artikel 3a van het voorstel:

Artikel 3a
1. Een verzoek wordt als kennelijk onredelijk buiten behandeling gelaten, indien:
a. de verzoeker niet meewerkt aan een verzoek tot precisering als bedoeld in artikel 3, vierde lid;
b. een verzoek kennelijk een ander doel heeft dan het verkrijgen van informatie.

“Vexatious requests: anti-misbruikregelingen van openbaarheidswetgeving” is in opdracht van Binnenlandse Zaken in 2010 geschreven en gaat over de vraag of er in andere Europese landen sprake is van wetgeving om "oneigenlijke verzoeken om openbaarheid" af te wijzen. De meeste aandacht gaat daarbij uit naar Groot-Brittanië, waar in de Freedom of Information Act het begrip "vexatious requests" (ergerlijke verzoeken) is opgenomen. Het begrip blijkt in de wet niet nader gedefinieerd, maar er is wel al wat jurisprudentie waardoor het begrip ingeperkt wordt:

Met name de volgende aspecten zijn blijkens de rechtspraak van het Tribunal relevant bij de beoordeling van de vexatiousness: (a) is het verzoek onderdeel van een ‘extended campaign to expose alleged improper or illegal behaviour in the context of evidence tending to indicate that the campaign is not well founded; (b) betreft het verzoek informatie die al is verstrekt aan de verzoeker; (c) suggereert de ‘nature and extent’ van de correspondentie tussen verzoeker en de overheid ‘an obsessive approach to disclosure’; (d) is de toon die in de correspondentie wordt gehanteerd ‘tendentious and/or haranguing’; (e) kan in redelijkheid worden verwacht dat de correspondentie een negatief effect heeft op de ‘health and well-being of officers’; en (f) leidt beantwoording van het verzoek waarschijnlijk tot ‘substantial and disproportionate financial and administrative burdens.’

Interessant is verder dat het in 2010 nog onduidelijk was of het invoeren van "vexatiousness" ook tot afname van het misbruik heeft geleid. Er was wel duidelijk dat de bepaling slechts zeer sporadisch door de overheid wordt gebruikt om een verzoek af te wijzen. Vanaf 2006 tot en met 2009 heeft de Information Commissioner in totaal 60 keer een uitspraak gedaan die te maken had met "ergerlijke verzoeken." Dat zijn er du 15 per jaar, terwijl er in die periode in totaal circa  37.000 FOIA-requests per jaar worden ingediend.
De tweede helft van het onderzoek gaat over de "Landen die het verdrag van de Raad van Europa betreffende toegang tot officiële documenten hebben ondertekend. De reden hiervoor is dat in dat verdrag aan de ondertekenaars de mogelijkheid gegeven wordt om een verzoek om informatie af te wijzen omdat het "kennelijk onredelijk" is. In 2010 hadden België, Estland, Finland, Georgië, Hongarije, Litouwen, Macedonië, Montenegro, Noorwegen, Servië, Slovenië en Zweden had verdrag ondertekend en alleen Noorwegen had het verdrag ook al geratificeerd.
Uit het onderzoek blijkt dat de overheid in alle landen wel in meer of mindere mate een verzoek kan afwijzen omdat het te ingrijpend of onredelijk is. Om redenen die mij niet helemaal duidelijk zijn wordt dan nader ingezoomd op de situatie in België en Servië "omdat zij in hun nationale wetgeving met betrekking tot de openbaarheid van bestuur een antimisbruik regeling kennen." Dat laat ik maar even voor wat het is.

Hoe dan ook, in het wetsvoorstel is nu ook het begrip "kennelijk onredelijk" opgenomen als een reden om een verzoek buiten behandeling te laten. Ik ben nog niet helemaal overtuigd van nut en noodzaak, maar misschien dat dat andere rapport, over omvangrijke verzoeken daar verandering in brengt. Het lijkt me, zeker gezien de uitgebreide aandacht voor de situatie in Groot-Britanië, dat er selectief gewinkeld wordt in buitenlandse wetgeving. Wel de "ergerlijkheid", maar bijvoorbeeld niet de Informatiecommissaris (die in het Verenigd Koninkrijk een belangrijke rol speelt bij het vaststellen van de ergerlijkheid van verzoeken.)

Een ander lid van artikel 3a vind ik ook, om het zacht uit te drukken, opvallend:

4. Voor zover een verzoek betrekking heeft op documenten die naar hun aard primair bestemd zijn voor intern beraad en die voor het overige slechts informatie bevatten die in andere vorm openbaar is of wordt, wordt het buiten behandeling gelaten.

De toelichting daarbij is ook het citeren waard:

Een van de oorzaken dat de behandeling van een Wob-verzoek zo arbeidsintensief is, is de regel dat ieder document individueel moet worden beoordeeld en vervolgens slechts kan worden geweigerd voor zover een van de uitzonderingen van de artikelen 10 en 11 van de Wob aan de orde is. Dat heeft tot gevolg dat bijvoorbeeld alle op een verzoek betrekking hebbende e-mails individueel moeten worden bezien. Deze e-mails hebben in het algemeen voor het verzoek weinig toegevoegde waarde. Vaak is als bijlage toegevoegd een concept van een document dat als persoonlijke beleidsopvatting bestemd voor intern beraad kan worden aangemerkt. Die bijlage kan, als het document definitief is, openbaar gemaakt worden of (deels) geweigerd op grond van de artikelen 10 en 11 van de Wob. De e-mail waar het concept een bijlage bij is, bevat zakelijk gezien slechts de mededeling dat een bijlage is bijgevoegd en reflectie op eventuele discussiepunten. Beoordeling van alle e-mails met bijlagen leidt tot afwijzingen op grond van artikel 11, maar er gaat onevenredig veel tijd in zitten. De regering heeft gezocht naar vermindering van die inspanning, zonder afbreuk te doen aan het niveau van de openbaarheid. De regering meent dat het buiten behandeling laten van deze e-mails bij een Wob-verzoek verantwoord is, nu dergelijke e-mails na beoordeling op grond van de artikelen 10 en 11 van de Wob in het algemeen toch niet verstrekt worden.

Hiermee worden in één klap bijna alle interne e-mailberichten uitgezonderd van de openbaarheid.. Zouden ze wel nog onder de Archiefwet vallen?

Tenslotte, een interessante aanvulling op de huidige wet, vind ik artikel 7a:

Artikel 7a
1. Onverminderd het elders bij wet bepaalde, verstrekt een bestuursorgaan iedere natuurlijke of rechtspersoon op diens verzoek de op de verzoeker betrekking hebbende in documenten neergelegde informatie, tenzij een in de artikelen 10 of 11 genoemd belang zwaarder weegt dan het belang van de verzoeker bij toegang tot op hem betrekking hebbende informatie.
2. Het eerste lid is van overeenkomstige toepassing op een verzoek met betrekking tot gegevens ten aanzien van een overleden echtgenoot, geregistreerd partner, kind of ouder van de verzoeker.

Je hebt dus, explicieter en nadrukkelijker als in de WBP, recht op de informatie die overheden over jou bezitten.

Tot zover mijn bespiegelingen over de Wob van Spies. Morgen wat aantekeningen over de Wob van Peeters.

Gerelateerd
Donner, WOB en de archieven
Laten we het  nog eens over de WOB hebben

Nog een keer: metadata in foto's

Vorig jaar pleitte ik voor het opnemen van zo veel mogelijk metadata in de afbeeldingen die archieven online zetten. In een iets andere context kunnen die metadata ook ongewenste effecten hebben:

Ten women in the St. Louis area have filed lawsuits in federal court after discovering that an Internet search for their names returned "before and after" photos of their breast augmentation surgeries, theSt. Louis Post-Dispatch reports.

How the Photos Were Posted
Plastic and cosmetic surgeons often post photos online -- usually without showing faces -- so potential customers can view their work.
The plaintiffs in the lawsuits -- who were patients of plastic surgeon Michele Koo -- signed a waiver stating that Koo and other physicians could use their photos, videos and case histories in presentations, websites or other materials "for the purpose of informing the medical profession or the general public."
However, the waiver also stated, "Neither I, nor any member of my family, will be identified by name in any publication."

About the Lawsuits
The lawsuits allege that Koo was negligent because the photos on her website included information that could be linked to the plaintiffs' names. If patients' names are not removed from computerized picture file information, the names can be displayed with the images during a Web search.

 Oops...

Gerelateerd
Metadata in je plaatjes

Plaatje: Before and after?

Nu nog beter bewaren en vernietigen: gemeentelijke selectielijst

Maandag 25 juni verscheen in de Staatscourant het vaststellingsbesluit van de selectielijst gemeentelijke en intergemeentelijke organen vanaf 1 januari 1996 actualisatie, waarmee de in 2005 gepubliceerde selectielijst kwam te vervallen. En net als in 2005 was het weer een moeizame bevalling. Dit kwam vooral doordat de VNG als gemachtigde voor alle gemeenten en gemeenschappelijke regelingen optreedt, maar er maar niet in slaagt die machtigingen adequaat vast te leggen.

Wat ik verder wonderbaarlijk vind, is dat de selectielijst zelf niet in de Staatscourant is gepubliceerd:

De selectielijst behorend bij deze beschikking zal beschikbaar gesteld worden via www.nationaalarchief.nl/waardering-selectie/selectielijsten

Heel fijn hoor, een link die verwijst naar een overzicht van - op dit moment - acht pagina's, waar je dan de selectielijst die je wil hebben maar in moet gaan zoeken. Dat zoeken is ook al geen sinecure, want daar heet de lijst opeens BSD Gemeentelijke en intergemeentelijke organen (actualisatie) 1996. Je moet maar weten dat BSD voor Basis SelectieDocument staat, een PIVOT-term die in de Archiefwet verder niet voorkomt.
En als je dan het pdf-bestand opent, heet het opeens weer SELECTIELIJST VOOR ARCHIEFBESCHEIDEN VAN GEMEENTELIJKE EN INTERGEMEENTELIJKE ORGANEN opgemaakt of ontvangen vanaf 1 januari 1996. Actualisatie. 
Heel consistent hoor...

En wat doen die rare gele markeringen (bijvoorbeeld op pagina 2) in dit officiële document?
Zijn dat de wijzigingen ten opzichte van de lijst uit 2005? Dat geldt dan in ieder geval al niet voor de eerste twee gele passages...

Inhoudelijk heb ik nauwelijks een mening over de waarderingen. Maar de Raad voor Cultuur heeft in zijn advies wel wat interessante opmerkingen gemaakt, bijvoorbeeld over de verschillen tussen de gemeentelijke lijst en de rijkslijsten als het gaat om financieel beheer en personeelszaken, of het bewaren van metagegevens.
Wat me vooral opviel in de reactie van de Raad was deze passage, over de exploitatie van begraafplaatsen en crematoria:

Overigens stuitte de Raad bij zijn poging om helderheid te krijgen over dit punt op het volgende. Steeds meer gemeenten besteden de exploitatie en het beheer van gemeentelijke begraafplaatsen en crematoria uit aan marktpartijen. Daarmee komt ook de taak van het bijhouden van de begraaf- en crematieregisters in particuliere handen. Navraag bij bedrijven als Yarden leert, dat deze bedrijven zich niet bewust zijn van het feit dat deze registers tot de overheidsarchieven behoren en op termijn behoren te worden overgebracht naar een archiefbewaarplaats. Ook enkele gemeenten die we op dit punt hebben bevraagd, waren zich hier niet van bewust. De Raad ziet hier een risico dat er registers vernietigd worden of buiten het publieke domein blijven. 

Een tijdje geleden hebben het LOPAI en de Erfgoedinspectie tijdens een gezamenlijke (besloten) studiedag hier ook al eens naar gekeken en het gaat natuurlijk om veel meer dan alleen de begraafplaatsen. Je kunt hier ook denken aan het verhalen van schade aan eigendommen, het beheer van websites of het verstrekken van subsidies.

Maar goed, er is dus een nieuwe selectielijst. Ben benieuwd hoe lang het duurt voor deze weer "geactualiseerd" wordt en hoe hij er dan uitziet. Want, zoals de Raad schrijft:

Op het snijvlak van inhoud en procedure ligt de systematiek van deze lijst: een ouderwetse stukkenlijst, ingedeeld in categorieën en strikt organisatiegebonden. De ‘VNG-lijst’ bestaat in deze vorm al sindsjaar en dag. De Raad is echter van mening, dat deze actualisatie laat zien dat de lijst in deze vorm zijn beste tijd gehad heeft. De indeling in categorieën en stukken ontneemt het zicht op de processen en wordt met alle verwijzingen, uitzonderingen en kanttekeningen steeds onoverzichtelijker en moeilijker te hanteren.
[...]
De organisatiegebondenheid van de lijst belemmert het zicht op de grotere gehele van de ketens waarvan veel gemeentelijke processen deel uit maken. De Raad zou daarom graag zien dat de VNG de lijst de komende jaren volledig herziet en daarbij aansluiting zoekt bij de werkprocessen van de gemeenten en de ketens waarvan die deel uit maken.

Aanvulling, 16 augustus 13:20
Ik begreep net van collega Sam dat in 2008 artikel 5 van de Archiefwet zodanig is gewijzigd dat een publicatie van de vastgestelde lijst in de Staatscourant niet meer nodig is.
Het derde lid van artikel 5 luidde eerst:

De vastgestelde lijsten worden gepubliceerd in de Staatscourant.

Sinds 22 oktober 2008 luidt dit echter:

Een besluit tot vaststelling van een selectielijst wordt bekendgemaakt in de Staatscourant.

In de Memorie van Toelichting bij het wetsvoorstel (je moet even zoeken, maar hij is te vinden) wordt dit als volgt verantwoord:

Doordat selectielijsten doorgaans een aanzienlijk aantal pagina’s in de Staatscourant beslaan, neemt het drukklaar maken ervan veelal een aantal weken in beslag. Deze wijziging maakt het mogelijk om in een besluit tot vaststelling van een selectielijst te bepalen dat de lijst zélf ter inzage wordt gelegd en raadpleegbaar wordt gemaakt via het internet. Deze technische aanpassing, die niet afdoet aan de kenbaarheid van de lijsten, strekt tot kostenbesparingen en tot verbetering van de effectiviteit.

Tja...

Gerelateerd
Tussentijdse wijziging gemeentelijke selectielijst
Nieuwe methode van archiefselectie: De Raad voor Cultuur vraag advies
Nieuwe selectieaanpak? #kvan11

Plaatje: Bordje op de Eiffeltoren van Koffiemetkoek

Boete voor Google, toezicht voor Facebook

Afgelopen week publiceerde de Federal Trade Commission (FTC) twee persberichten.
Het ene ging over de schikking die de FTC met Facebook is overeenkomen naar aanleiding van allerlei privacy-overtredingen. Ik schreef eind vorig jaar al over de voorgestelde schikking, maar die is nu dus definitief:

The settlement requires Facebook to take several steps to make sure it lives up to its promises in the future, including by giving consumers clear and prominent notice and obtaining their express consent before sharing their information beyond their privacy settings, by maintaining a comprehensive privacy program to protect consumers' information, and by obtaining biennial privacy audits from an independent third party.

Het andere ging over een boete voor Google, omdat het bedrijf de afgelopen jaren in Safari stiekem een tracking-cookie plaatste, ondanks de standaard "do-not-follow"-optie in de Apple-browser:

In its complaint, the FTC charged that for several months in 2011 and 2012, Google placed a certain advertising tracking cookie on the computers of Safari users who visited sites within Google’s DoubleClick advertising network, although Google had previously told these users they would automatically be opted out of such tracking, as a result of the default settings of the Safari browser used in Macs, iPhones and iPads.

De FTC meldde enigszins trots dat de boete van $22.500.000 (22,5 miljoen) die hij Google oplegde
"the Largest FTC Penalty Ever" was. Maar, als ik hier lees dat de omzet van Google in het tweede kwartaal alleen al $12.214.000.000 (12,2 miljard) was, dan is zo'n boete van 22,5 miljoen redelijk klein bier. (Als, ik me niet in het aantal nullen vergis, komt het neer op een boete van ongeveer €22 voor iemand met een bruto maandsalaris van ongeveer €4.000.)
De boete voor Google was trouwens zo hoog, omdat Google eerder al van de FTC te horen gekregen dat hij de wet niet meer mocht overtreden. Facebook is nu dus onder datzelfde toezicht geplaatst.

Gerelateerd
Google Buzz, privacy en liegen
Facebook mag de wet niet meer overtreden
Cookies in alle soorten en maten

Plaatje: What are you looking at van Banksy

Een echte, maar toch valse Banksy

Fascinerend hoe kunstwerken en archieven soms toch meer met elkaar gemeen hebben dan je denkt.
Dit bleek eerder natuurlijk al nadrukkelijk uit het verhaal van John Myatt en John Drewe, die valse schilderijen 'echt' maakten door een valse "chain of custody" te maken. En nog eerder legde ik ook al de relatie tussen het bewaren van digitale kunst en het performance model van het Nationale Archief van Australië.
Dit weekend las ik voor het eerst over het hierboven afgebeelde kunstwerk van Banksy.
(Als je hem of zijn werk niet kent, kun je dit filmpje bekijken. Mijn persoonlijke favoriet is nog altijd "Early man goes to market" dat een tijdje onopgemerkt in het British Museum heeft gehangen.)
Die watertank op het plaatje hierboven stond jarenlang langs de Pacific Coast Highway in Californië. In februari 2011 stond opeens de tekst "This looks a bit like an elephant" er op gestencild. Maar dat was van zeer korte duur:

Within two weeks the elephant was gone or, as one blogger headlined it, 'Banksy elephant is dead.' On banksyelephant.com (which disappeared almost as rapidly as it first appeared) you could even watch a video of the 'elephant' first being strung up to a crane in the daylight and then, as night fell, having its legs cut away by men wielding oxyacetylene torches before finally being taken away on a truck.
[...]
Christian Anthony, the owner of a 'media design' company, Mint Currency, looked at the website and knew exactly where the tank was. Together with his partner in the company, who prefers to be called Tavia D, they persuaded two friends who had heavy moving equipment to join them.
'We saw it as a very special piece,' Tavia says. When they actually went to inspect it, 'We were even more inspired, we wanted it so bad. We were both huge Banksy fans and we wanted to be a part of the whole movement.' They were determined to do everything legitimately and, while the history of the tank is complicated, in the end they bought the tank from the City of Los Angeles and then went to work before anyone else could get to it. Their team arrived at 8.30 in the morning, and within 16 hours the elephant had been cut down and sent on its way to a warehouse to await a buyer.

Maar ze hadden buiten Banksy en zijn 'bedrijfje' Pest Control gerekend.
Pest Control is een soort 'clearing house' voor Banksy-kunst. Je kunt (foto's van) kunstwerken waarvan je denkt dat Banky ze gemaakt heeft naar ze sturen, zij verifiëren dit en sturen dan "paperwork" waarin de authenticiteit bevestigd wordt. Geen papieren betekent Geen Banksy.
Het interessante is nu dat Pest Control dit in het geval van die watertank weigerde om het object te authenticeren.
Hoewel de watertank al op de website van Banksy verschenen was en het algemeen bekend was dat hij het 'gemaakt' had, was het object waardeloos zonder het "paperwork" van Pest Control.

[Banksy] had made his position clear enough in a statement issued a couple of years earlier: 'Graffiti art has a hard enough life as it is – with council workers wanting to remove it and kids wanting to draw moustaches on it, before you add hedge fund managers wanting to chop it out and hang it over the fireplace. For the sake of keeping all street art where it belongs I'd encourage people not to buy anything by anybody unless it was created for sale in the first place.' Walls or water tanks he paints on are not for sale, canvases and prints are. A very disillusioned Tavia D tells the story. 'There were buyers who were willing to throw money at us but they needed that piece of paper. And I thought, what is a piece of paper? I was saying, "Do you consider this a piece of art? Then add it to your collection." ' But without authentication the elephant was worthless, Pest Control had done its job, and with storage costs mounting, the poor old elephant was scrapped at the end of last year.

Met andere woorden, alleen als het kunstwerk zich in zijn originele, fysieke context bevindt, is het waardevol. Zodra je het eruit haalt, is het waardeloos.
Dit is precies wat Ton de Looijer al een tijdje roept over het archiveren van social media: moet je die "archiefstukken" wel uit hun 'vertrouwde' omgeving weghalen? Of moet je ze in hun eigen context, eco-systeem of hoe je het wil noemen bewaren?

En o ja, gisteren was het Wereld Olifanten Dag...

Gerelateerd
Archive 2020
Gelezen: L. Salisbury & A. Sujo - Provenance

Plaatje: banksy-this-looks-a-bit-like-a-elephant- 2 van www.YoVenice.com

Valse Picasso's en Chagalls

In Connecticut is David Crespo aangeklaagd in verband met het verkopen van valse Picasso's en Chagalls. Als ik de aanklacht goed lees, lijkt het me een mirakel dat Crespo überhaupt een van die werken verkocht kreeg.
Allereerst betaalde Crespo in 2005 via eBay $50.000 voor 21 "Picasso's". De eigenaar, ene HP, zei dat ze echt waren, maar kon dat niet valideren. Sotheby's vertelde Crespo echter dat het om "reproductions on printed paper" ging. Waarschijnlijk dacht Crespo: wat die HP kan, kan ik beter. Hij verkocht de "Picasso's" weer door en leverde daarbij valse verklaringen van echtheid, die ondertekend zouden zijn door HP.
Met de Chagall-litho's ging het ongeveer hetzelfde. Dit waren gewoon uitgeknipte pagina's uit boeken, waarbij Crespo claimde dat de handtekening er door Chagall persoonlijk op gezet was.
Kort en goed, afgelopen jaar werd Crespo met behulp van een undercover-agent (een "valse" koper) ingerekend.
Wat ik bijzonder vind in de aanklacht, is dat hij beschuldigd wordt van "wire fraud" en "mail fraud".

"Wire fraud" valt onder de US Code Title 18 § 1343 - Fraud by wire, radio, or television:

Whoever, having devised or intending to devise any scheme or artifice to defraud, or for obtaining money or property by means of false or fraudulent pretenses, representations, or promises, transmits or causes to be transmitted by means of wire, radio, or television communication in interstate or foreign commerce, any writings, signs, signals, pictures, or sounds for the purpose of executing such scheme or artifice, shall be fined under this title or imprisoned not more than 20 years, or both.

Mail fraud valt onder US Code Title 18 § 1343 - Frauds and swindles

Whoever, having devised or intending to devise any scheme or artifice to defraud, or for obtaining money or property by means of false or fraudulent pretenses, representations, or promises, or to sell, dispose of, loan, exchange, alter, give away, distribute, supply, or furnish or procure for unlawful use any counterfeit or spurious coin, obligation, security, or other article, or anything represented to be or intimated or held out to be such counterfeit or spurious article, for the purpose of executing such scheme or artifice or attempting so to do, places in any post office or authorized depository for mail matter, any matter or thing whatever to be sent or delivered by the Postal Service, or deposits or causes to be deposited any matter or thing whatever to be sent or delivered by any private or commercial interstate carrier, or takes or receives therefrom, any such matter or thing, or knowingly causes to be delivered by mail or such carrier according to the direction thereon, or at the place at which it is directed to be delivered by the person to whom it is addressed, any such matter or thing, shall be fined under this title or imprisoned not more than 20 years, or both.

Met andere woorden: het lijkt er in deze aanklacht niet om te gaan dat hij valse schilderijen als echt verkocht, maar dat hij daarbij gebruik maakte van draadloze communicatiemiddelen en de post!

Gerelateerd
Gelezen: L. Salisbury & A. Sujo - Provenance

18 maanden voor 10 vervalsingen

Andere schilder, andere vrouw

Een valse Hirst

Foto: David Crespo die in 2010 poseert met verschillende kunstwerken uit zijn galerie, CTPost

Een horrorverhaal over privacy, Apple en Amazon

Tjonge, dit is echt een horrorverhaal:

At 4:50 p.m., a password reset confirmation arrived in my inbox. I don’t really use my .Me e-mail, and rarely check it. But even if I did, I might not have noticed the message because the hackers immediately sent it to the trash. They then were able to follow the link in that e-mail to permanently reset my AppleID password.
At 4:52 p.m., a Gmail password recovery e-mail arrived in my .Me mailbox. Two minutes later, another e-mail arrived notifying me that my Google account password had changed.
At 5:02 p.m., they reset my Twitter password. At 5:00 they used iCloud’s “Find My” tool to remotely wipe my iPhone. At 5:01 they remotely wiped my iPad. At 5:05 they remotely wiped my MacBook. Around this same time, they deleted my Google account. At 5:10, I placed the call to AppleCare. At 5:12 the attackers posted a message to my account on Twitter taking credit for the hack.

Het komt er in het kort op neer dat iemand jaloers was op het mooie, korte Twitter-account van Mat Honan (@mat) en om dat account te hacken heeft hij eerst via de recovery pagina van Google de Google-account van Honan overgenomen om daarna via een handige truc bij Amazon de laatste vier cijfers van zijn creditcard te achterhalen.

First you call Amazon and tell them you are the account holder, and want to add a credit card number to the account. All you need is the name on the account, an associated e-mail address, and the billing address. Amazon then allows you to input a new credit card. (Wired used a bogus credit card number from a website that generates fake card numbers that conform with the industry’s published self-check algorithm.) Then you hang up.
Next you call back, and tell Amazon that you’ve lost access to your account. Upon providing a name, billing address, and the new credit card number you gave the company on the prior call, Amazon will allow you to add a new e-mail address to the account. From here, you go to the Amazon website, and send a password reset to the new e-mail account. This allows you to see all the credit cards on file for the account — not the complete numbers, just the last four digits.

Met deze cijfertjes, het postadres en het e-mailadres van Honan kon hij daarna de  AppleID overnemen en via iCloud de MacBook, iPhone en iPad van Honan wissen.
Enkel en alleen om een twitternaam!

Wat had Honan kunnen doen om dit te voorkomen?

I should have been regularly backing up my MacBook. Because I wasn’t doing that, if all the photos from the first year and a half of my daughter’s life are ultimately lost, I will have only myself to blame. I shouldn’t have daisy-chained two such vital accounts — my Google and my iCloud account — together. I shouldn’t have used the same e-mail prefix across multiple accounts — mhonan@gmail.com, mhonan@me.com, and mhonan@wired.com. And I should have had a recovery address that’s only used for recovery without being tied to core services.

Maar natuurlijk gaan Apple en Amazon ook niet helemaal vrijuit in dit geval...

Gerelateerd
Gelezen: Jeffrey Deaver - The broken window

Informatiebeveiliging door bewustwording? Ja natuurlijk!Wachtwoord delen als teken van liefde

Plaatje: The horror, the horror van delete08

Certificaten, kwaliteit en toezicht

Zoals bekend "besloot" Odfjell op 27 juli 2012 om zijn terminal in Rotterdam te sluiten, nadat DCMR en de provincie Zuid-Holland de afgelopen maanden herhaaldelijk constateerden dat er ernstige veiligheidsrisico's waren. DCMR heeft op zijn website zelfs een speciale pagina gewijd aan Toezicht en handhaving bij Odfjell
Odfjell beschrijft de sluiting in een persbericht als volgt:

At this meeting OTR [Odfjell Terminals Rotterdam, IKo] presented a plan addressing both the short term needs and long-term goals with regards to the situation at OTR.
This plan starts with a controlled safety shutdown of the terminal within the next 24 hours. [...]
We regret the concerns that we have caused in the local community and we hope that this safety shutdown and plan going forward will put the minds at ease.
Odfjell is determined to improve the integrity of the terminal in order to ensure safe operations. ‘Safety and the environment has the highest priority within Odfjell throughout the world’, says Laurence Odfjell, Chairman of the Board of Odfjell SE. ‘The current situation at OTR does not reflect the values of Odfjell. Our commitment is to do whatever is necessary to bring OTR up to industry standards. In the time ahead I will be present at OTR to give my full attention and support to the needed improvements.’

DCMR omschrijft het iets anders:

Dat heeft er toe geleid dat Odfjell bekend heeft gemaakt binnen 24 uur alle activiteiten van het bedrijf stil te leggen. Voor de inspecties is dit de juiste reactie op de situatie op het terrein.

Inspecties
De DCMR, VRR en Inspectie SZW hebben vanaf september 2011 het toezicht bij Odfjell aanzienlijk geïntensiveerd. Daarbij kwamen veel gebreken van de installaties van Odfjell naar voren.
De instanties DCMR, Veiligheidsregio Rotterdam en Inspectie SZW constateerden dat Odfjell reactief bleef na opgelegde maatregelen en onvoldoende eigen verantwoordelijkheid nam. Daarmee raakte het bedrijf het vertrouwen van de overheid volledig kwijt en werd het toezicht steeds scherper. Er zijn hoge bedragen aan dwangsommen opgelegd en waar nodig zijn activiteiten acuut stilgelegd.

Het stukje krant op de foto bovenaan komt uit een interview met gedeputeerde Janssen van Zuid-Holland over de sluiting van de terminal in de NRC van 1 augustus. Nog geen twee maanden voordat Odfjell "besloot" de boel stil te leggen, had het bedrijf namelijk twee vernieuwde ISO-certificaten gekregen van de auditors van Lloyd's Register Quality Insurance. Of zoals Odfjell vol trots op 1 juni 2012 in een persbericht schreef:

Odfjell Terminals Rotterdam heeft de ISO 14001 en 9001 certificaten ontvangen uit handen van Lloyd’s Register Quality Insurance.
ISO 14001 is de internationaal geaccepteerde norm die aangeeft waaraan een milieumanagementsysteem moet voldoen. Dit systeem richt zich op het beheersen en verbeteren van prestaties op milieugebied.
ISO 9001 stelt eisen aan het kwaliteitsmanagementsysteem van de organisatie. Dit systeem richt zich op het verhogen van de kwaliteit en klanttevredenheid.
In het kader van de driejaarlijkse ISO evaluatie voerden auditors van Lloyd’s recentelijk een meerdaagse audit uit bij Odfjell Terminals Rotterdam. Daarbij werd getoetst of het managementsysteem van Odfjell voldoet aan de ISO 9001 en ISO 14001 norm. De inspecteurs van Lloyd’s hebben daarop een positieve aanbeveling gedaan voor het voortzetten van beide ISO certificaten.

Ik begrijp wel dat Gedeputeerde Janssen hier ietwat verbaasd over was...
De betekenis van beide ISO-certificaten is volgens mij namelijk dat de bedrijven hun managementsysteem goed op orde hebben en het aller- allerbelangrijkste onderdeel daarvan is de zogenaamde "continue verbetering", die wordt beschreven in de ondertussen alomtegenwoordige Deming-cirkel.

In die zin is het persbericht dat Lloyds zich vorige week genoodzaakt zag uit te sturen ook wat onwaarachtig:

De ISO 9001 standaard stelt eisen aan het management van bedrijfsprocessen van organisaties op basis van internationaal geaccepteerde kwaliteitseisen.
Een ISO 14001 gecertificeerde organisatie heeft een managementsysteem ingevoerd om de milieuprestaties en milieu gevolgen van de bedrijfsactiviteiten te managen onder normale, abnormale en noodsituaties.
Naleving van de eisen van de ISO 14001 standaard vermindert de kans op milieu-incidenten, maar is geen absolute garantie dat er geen problemen zullen optreden. De ISO standaarden bevatten aanbevelingen over hoe bedrijfsprocessen moeten worden beheerst en hoe op problemen moet worden gereageerd.
Daarom is het mogelijk dat bij een gecertificeerde organisatie incidenten plaatsvinden, maar men het certificaat nog wel behoudt.

Inderdaad, ongelukken (incidenten in ISO-termen) kunnen gebeuren, maar dat is ook niet de belangrijkste klacht van de toezichthouders. Het ging hun om het feit dat "Odfjell reactief bleef na opgelegde maatregelen en onvoldoende eigen verantwoordelijkheid nam."
Odfjell reageerde blijkbaar amper op incidenten en dat is precies waar beide certificaten over gaan!
Lloyds heeft ondertussen aangekondigd een special surveillance audit te gaan uitvoeren. "Dat gebeurt vaker als omstandigheden van een bedrijf veranderd zijn," zei een woordvoerder.

Revitalisering Generiek Toezicht
Gedeputeerde Janssen zei in dat interview nog wat interessante dingen, die zeker met het oog op de revitalisering van het generiek toezicht met ingang van 1 oktober van dit jaar, relevant zijn.
Vanaf die datum wordt bij het interbestuurlijk toezicht nog meer dan nu al het geval is, de nadruk gelegd op vertrouwen in en de verantwoordelijkheid van de onder toezicht gestelden. De toezichthouder moet zijn oordeel vooral baseren op de resultaten van het interne, horizontaal toezicht en zo min mogelijk zelf op onderzoek uitgaan. Dat maakt het antwoord van Janssen op de vraag van de NRC of er een pseudowerkelijkheid is ontstaan, interessant:

„Ja. De vraag is waar je als inspectie nog vanuit mag gaan. Die certificaten blijken dus van nul en generlei waarde te zijn. Als een onderhoudsbedrijf bij wijze van spreken een verklaring afgeeft dat het de tank heeft gecontroleerd, moet je dan als inspectie weer dat onderhoudsbedrijf gaan controleren of het zijn werk goed heeft gedaan? Wie controleert de controleur?”
[...]
Want zoals het nu gaat, werkt het niet?
„Je moet je afvragen of het niet een papieren werkelijkheid is geworden. Een schijnveiligheid. We hebben bij DCMR al vorig jaar een nieuwe lijn ingezet. Niet meer alleen aangekondigde bezoeken. We zeggen nu tegen een bedrijf: we willen over een uur een live test van de koel- en blusleiding zien. En er zelf bij blijven. En dan zelf ook zien of het werkt of niet.”

Daarnaast wordt ook bij de informatievoorziening van de overheid steeds meer belang gehecht aan het voldoen aan standaarden, bij voorkeur afgetopt met een externe deskundige die op een certificaat verklaart dat er aan die of die norm voldaan wordt. Maar dit leidt onherroepelijk tot abstrahering, vereenvoudiging en lijstjes-fetisjisme en niet noodzakelijkerwijs tot een betere informatievoorziening (of veiligheidscultuur, zoals Odfjell laat zien).
Ik schreef daar eerder al over naar aanleiding van het rapport van de RMO.
Een andere mogelijkheid is dat er bij het denken over toezicht - net als bij het denken over bijvoorbeeld privatisering - sprake is van een slingerbeweging: van toezicht dat dichtbij en intensief is naar toezicht op afstand en beperkt en weer terug.
Het vervelende is dan, maar dat is vaker natuurlijk, dat de slinger nu alweer terug lijkt te bewegen op het moment dat de wetgeving net aangepast is aan de beweging de andere kant op.

Gerelateerd
KPI, perversiteit en de kikker
Manifest voor Kwaliteitsmodel Inspectie
Over inspectie, toezicht en zelfrijzend bakmeel
Risicowaardering en archivering #KVAN12

Plaatje: Problem Solving PDCA van Luigi Mengato

De digitaliseringscijfertjes van Enumerate

Dit lijkt me niet de ideale tijd van het jaar om een onderzoeksrapport te presenteren, maar op de DEN-site zag ik dat eind juni het eerste rapport van het Enumerate-project is gepubliceerd.

ENUMERATE is a EC-funded project, led by Collections Trust in the UK. The primary objective of ENUMERATE is to create a reliable baseline of statistical data about digitization, digital preservation and online access to cultural heritage in Europe. Currently, statistical data on Europe’s digital heritage is tentative and scattered at best. For the European Commission and many of the agencies and actors in the field of culture there is no consistent evidence base for making strategic decisions on investments in digitisation. ENUMERATE will bring about major improvements in the quality and availability of intelligence about digital heritage.

Namens Nederland is DEN een van de partners.
Belangrijkste doel van het onderzoek is dus om een helder beeld te krijgen van de digitaliseringsontwikkelingen bij Europese erfgoedinstellingen. Daarom bestaat het rapport vooral uit veel meer en minder interessante grafiekjes, over het al dan niet hebben van een beheertaak, de omvang van digitale collectie, hoeveel er gedigitaliseerd is en nog moet worden enzovoorts. Verder staan er passages in als:

Not surprisingly audio visual, broadcasting and film institutions mostly have born digital material. This is the case in 89% of these institutions. In archaeology museums born digital material is less frequently a part of the collection.

En een onbegrijpelijke passage als:

Types of born digital heritage that are mentioned most often are: photographs, video's / DVD / CD, other audiovisual objects or audio-recordings, TV and radio programmes, film, archives and archival records, E-books and E-journals, web pages and websites, computer software and games. Also mentioned, but a bit less are datasets, interviews, oral histories and PDF (or other formats). There is little diversity between the mentioned types of born digital heritage between the types of institutions except from archives that of course are more than average mentioned by archives themselves. 

Hierin vind ik niet alleen het feit dat er appels, peren en druiven samen geteld worden vreemd, ik snap de laatste zin niet helemaal. Archieven bewaren vooral archieven?
Andere opvallende dingen vond ik dat gemiddeld nog niet de helft van alle instellingen meet hoeveel gebruik gemaakt wordt van de digitale collecties.

Klikken voor een leesbare versie

En dat maar een klein deel van de collecties beschreven is in digitale applicaties:

Opnieuw klikken voor een leesbare versie

Het gaat  hier slechts om een deel van de respondenten, maar toch. Voor archieven zou dat krap een derde zijn!

Allemaal interessant, maar het grote manco is natuurlijk dat de ruwe data (op dit moment) niet beschikbaar zijn. Ik zou best zelf wel wat dwarsdoorsnedes en grafiekjes willen kunnen maken op basis van de antwoorden.
Maar helaas, voorlopig moeten we het met de grafieken doen die Panteia voor Enumerate gemaakt heeft.

Twintig jaar

Vandaag zijn H. en ik twintig jaar bij elkaar.
Hopelijk zijn we nog niet eens op eenderde...

Gerelateerd
Achttien jaar
Negentien jaar

Plaatje: Love 20 van Designwallah