Gelezen: S. Vaidhyanathan - The Googlization of Everything (and why we should worry)

Ik schreef al eerder over Siva Vaidhyanathan (SV in het vervolg) en zijn boek. Afgelopen week heb ik het dan eindelijk gelezen. Het boek staat vol met voorbeelden waarbij Google en Googlization in grijpen in de echte wereld. Het opvallendste vond ik wel het verhaal van het dorpje Eu in Frankrijk.

It seems that Google searches for "Eu" generated too many results for Europe in general (...) Even some results pointing to the chemical element Europium outranked those for the little town. Voters in the town were asked to choose among longer strings of text such as "Eu-en-Normandie" or "La Ville d'Eu." And municipal leaders considered purchasing ads on Google and hiring a firm that specializes in optimizing search-engine ranks to raise the profile of the town.

Het mooie van het boek is dat SV niet per sé tegen Google is, hij stelt alleen zeer pertinente vragen bij de huidige werkwijze van Google en het vertrouwen dat we allemaal hebben in een jong, beursgenoteerd bedrijf. Ik zal proberen zijn belangrijkste kritiekpunten samen te vatten.

1. Zoeken met Google is geen 'objectieve' daad.
Anders gezegd het resultaat van een zoekopdracht in Google hangt steeds meer af van de persoonlijke omstandigheden van de gebruiker: locatie, tijdstip, zoekgeschiedenis, Gmail-archief zijn allemaal van invloed op de volgorde van de links die Google toont na een zoekopdracht. Dat kan heel ver gaan.
SV geeft het voorbeeld van Arunachal Pradesh, in het grensgebied tussen India en China. Als je op de Chinese Google Maps kijkt dan wordt het gebied als Chinees gemarkeerd. In de Indiase variant is het echter Indiaas en in de Nederlandse variant is het 'betwist gebied'.
Dit is nog maar een simpel voorbeeld, maar doordat Google zich bij het weergeven van zoekresultaten steeds meer tot doel heeft gesteld om 'gepersonaliseerde' antwoorden te geven, bestaat het risico dat de zoekresultaten steeds beperkter worden. Google laat alleen zien wat Google denkt dat relevant voor jou is. Daarmee bestaat het risico op een soort tunnelvisie bij gebruikers.

2. Google is een bedrijf
SV is niet persé tegen het particuliere initiatief van Google, maar hij vraagt zich met name bij Google Book Search af, of het Google wel de juiste partij is om deze onderneming uit te voeren. Op dit moment is dat een heel actuele vraag, omdat een Amerikaanse rechter deze week de schikking tussen Google en verschillende organisaties van auteurs en uitgevers nietig heeft verklaard. In die overeenkomst kocht Google het recht af om boeken te mogen scannen en de reproducties van boeken die uit de handel zijn te mogen verkopen. Het interessant is dat SV in het boek aangeeft dat de uitspraak van de rechter hoe dan ook ingrijpende gevolgen heeft. Een afwijzing van de schikking (zoals nu het geval is) zou tot gevolg kunnen hebben dat Google stopt met het project. Dat is zonde, want waarschijnlijk is er geen andere partij (privaat of publiek) die in staat is en het lef heeft om een dergelijk grootschalig project op te starten.
Als de rechter de overeenkomst wel had goedgekeurd, zou er de facto sprake zijn van een monopolie van Google, omdat geen enkele andere organisatie in staat is om een dergelijk project te ondernemen en te bekostigen. De 'afkoopsom' die Google bereid was om te betalen, zou dan maatgevend zijn voor alle andere, latere afspraken met andere partijen.
Crux van de zaak is hier, aldus SV, dat Google de 'digitale' Auteurswet (die aangeeft dat een zoekmachine pagina's mag kopiëren en indexeren om een dienst te kunnen leveren) toepast op de analoge wereld (waarin het reproduceren en verspreiden van analoge 'kunstwerken' niet zo maar mag.) Uitkomst van de uitspraak toont hoe dan ook aan dat er een probleem met de Auteurswet is.
Ander kritiekpunt is natuurlijk dat de kwaliteit van de reproducties te wensen overlaat en dat het onduidelijk is wat met de reproducties gebeurt als Google 'omvalt.' Het bedrijf bestaat nog geen vijftien jaar en het is de vraag of het over vijftien jaar nog wel (in deze vorm) bestaat. De kansen dat instanties als de Library of Congres of bijvoorbeeld een universiteitsbibliotheek, er over vijftien jaar nog zijn, zijn dan veel groter.
Dat laatste punt is en blijft sowieso lastig. Want wij vertrouwen wel heel erg op een heel jong bedrijf, dat als voornaamste doelstelling heeft om zoveel mogelijk winst te maken. En dat bedrijf doet er heel aan om alles in zijn eigen voordeel uit te laten werken. Alle default-instellingen staan zo dat Google er het meeste baat bij heeft. Kritiek daarop wordt stelselmatig gepareerd met de reactie dat Google op die manier het beste resultaat voor zijn gebruikers kan leveren. En dat wordt meestal voetstoots aangenomen, want het motto van het bedrijf is toch "Don't be evil"?

3. Google is techno-fundamentalistisch
Dit is een complex punt, maar komt er op neer dat het uitgangspunt van Google is dat je altijd iets nieuws kunt uitvinden om de problemen van de vorige uitvinding op te lossen.

Techno-fundamentalism assumes not only the means and will to triumph over adversity through gadgets and schemes but also senses that invention is the best of all possible methods of confronting problems.

Maar uiteindelijk is het bovenstaande maar een povere samenvatting van het boek en de opvattingen en observaties van SV.
Eigenlijk zou iedereen die Google wel eens gebruikt, dit moeten lezen.

Gerelateerd
Gelezen: Peter Oltshoorn - De macht van Google
Googlization in De Balie
Wargames maar dan anders
Vrouw klaagt Google aan om haar ondergoed


Gelezen tussen 12/03/2011 en