Gelezen: Peter Oltshoorn - De macht van Google

"Werkt Google voor jou of werk jij voor Google?" is de pakkende ondertitel van dit boek. En het antwoord van Oltshoorn is "Alletwee". Google levert ons fantastische diensten, maar in ruil daarvoor geven wij, vaak zonder dat we dat weten, heel veel terug aan Google: bezochte websites, klik-gegevens, e-mailberichten, foto's, routebeschrijvingen, noem maar op.
Oltshoorn omschrijft zichzelf als een kritische Google-fan, zoals ook blijkt uit de laatste zin van het boek:

Want Google verdient kritische aandacht  - des te langer hebben we plezier van dit mooiste bedrijf op aarde.

Wat uit het boek vooral blijkt, en als je een beetje Google-watcher bent is dat geen nieuws, is dat Google een advertentiebedrijf met een innovatieve geest is.Oltshoorn legt uitgebreid uit hoe de twee melkkoeien van Google, AdSense en AdWords werken en dat Google een zeer grote, commerciële afdeling heeft, die onder andere bedrijven adviseert over de manier waarop ze hun website moeten opbouwen om de meeste baat te hebben bij de advertenties.
Uiteraard spelen privacy en persoonlijke levensfeer een grote rol in het boek. Oltshoorn beschrijft uitgebreid welke informatie Google allemaal van je kan weten (en dat is voor de 'leek' waarschijnlijk schrikken), maar weet ook duidelijk te maken dat het bedrijf op dit moment nog heel terughoudend is met het gebruik en de combinatie van de beschikbare data. Zo wist ik bijvoorbeeld niet dat de advertenties die verschijnen bij zoekopdrachten volledig losstaan van de advertenties die verschijnen in bijvoorbeeld GMail. Ik bedoel te zeggen, er is op dit moment geen koppeling tussen de data die Google van zijn gebruikers (accounts) verzamelt en de zoekresultaten. De advertenties bij de zoekresultaten zijn puur het gevolg van de informatie in vraag en resultaat.
Verder benadrukt Oltshoorn ook dat ook andere bedrijven, zoals creditcard-maatschappijen en ISP's ook over heel erg veel data over mensen beschikken, maar dat daar veel minder aandacht aan besteed wordt. Daar heeft hij wel een punt. Op het moment dat ik bijvoorbeeld bij Ziggo telefoon, internet en televisie afneem, weet Ziggo heel veel over mij: met wie ik bel, met wie ik e-mail, welke websites ik bezoek en wat ik op TV kijk. Daar heb ik eigenlijk nog nooit iemand over gehoord...
Ook wordt in het boek uiteraard heel veel aandacht besteed aan PageRank, het geheime systeem dat de zoekresultaten bepaalt. Hoewel Google zegt dat hierbij nooit sprake is van handmatig ingrijpen, maar dat het allemaal in "de machine" zit, weet Oltshoorn hier toch enige twijfel over te zaaien.
Het hoofdstuk waarin beschreven wordt hoe we Google zouden moeten temmen (als we dat willen) valt een beetje tegen. Het is een opsomming van halfslachtige internationale en nationale regels en rechtzaken. In het deel over wat je als particulier kunt doen, komt hij niet verder dan het opsommen van andere diensten die je kunt gebruiken. En hoewel het boek op verschillende passages opmerkelijk actueel is, is dat hier niet het geval als Oltshoorn verwijst naar de privacy die Scroogle zou leveren.

Drie omissies
Hoewel Oltshoorn in zij boek ongeveer alle Google-diensten minstens één keer noemt en dus ook iedere keer benadrukt dat Google een advertentie-bedrijf is dat gebaat is bij zo veel mogelijk kennis over de voorkeuren en het klikgedrag van zijn gebruikers, verbaast het me dat hij Google Reader geen enkele keer noemt. Volgens mij is Reader de bijna perfecte dienst om de interesses van iemand bij te houden. Geheel vrijwillig verzamel en categoriseer ik de websites die ik interessant vind. En zoal uit onderstaande afbeelding blijkt weet Google precies hoe lang ik van Reader gebruik maak en hoe vaak ik op een item uit een bepaalde feed klik.
Wat dat betreft, en dat realiseer ik me pas nu ik het boek gelezen heb, is het heel opvallend dat Google geen reclames toevoegt aan Reader.

Even klikken voor een versie die beter leesbaar is

Het tweede en derde gemis zijn meer van bibliografische aard. In het boek is slechts een heel rudimentaire literatuurlijst opgenomen (van het niveau: Wired, 1995-2010) en ook voetnoten ontbreken. Onder literatuurlijst staat dat deze te vinden zijn op demachtvangoogle.nl Maar daar staat op dit moment (3 november 2010) nog altijd: "Hier verschijnen binnen enkele dagen voetnoten bij De macht van Google." En Oltshoorn doet verschillende keren uitspraken die ik graag zou willen verifiëren of waar ik meer over zou willen weten.
Wat ook ontbreekt is een index. In een analoog boek waar zoveel namen van mensen, diensten en programma´s voorkomen, is dat zeer onhandig als je later nog eens iets terug wil zoeken.

Al met al is het een redelijk interessant boek, waar vooral de beginnende Google-watcher heel veel nieuws in zal lezen. Maar doordat Oltshoorn enkele interviews met Google-medewerkers uitschrijft, staan er ook voor de wat dieper ingevoerden interessante nieuwigheden in.

Gerelateerd
Googlization of everything
Googlization in De Balie
Google en aptocracy

Gelezen tussen 28/10/2010 en 03/11/2010