 |
| @Tiffanyarchives: The view from the conference building in Brussels. #ac2013 #Brussels |
Nu het verslag van de tweede dag.
Privacy en Wereldoorlogen
De tweede dag begon gelijk met parallelle sessies. De keynotes hebben we de eerste dag al gehad, dus maar gelijk aan de bak, headsetje in de aanslag voor als er iemand Frans begint te spreken.
De keuze voor de eerste sessie was een moeilijke, maar uiteindelijk werd het de frictie tussen toegang tot informatie en privacybescherming. Interessant om te zien hoe hier in Frankrijk, België, Zwitserland en Duitsland over gedacht wordt. Een paar indrukken.
In Duitsland zijn ze er nog steeds vrij strikt in, al worden daar wel de archieven m.b.t. de Eerste Wereldoorlog met voorrang gedigitaliseerd. Ik kwam er ook achter dat de overbrengingstermijn in België tot 2009 honderd jaar was en nu teruggebracht is tot dertig jaar – nog steeds niet bepaald ambitieus, maar alla. Ook de methoden van beschrijving worden door de regelgeving beïnvloed: je kunt dus niet vrijelijk een inventaris maken en publiceren. Maar dat kan hier in Nederland ook niet.
In Zwitserland kan ongeveer 25% van de toegangen niet online worden geraadpleegd vanwege privacy redenen, maar kom je naar de studiezaal in Bern dan is inzage schijnbaar geen probleem. Doet me denken aan dezelfde discussie bij ons over auteursrechten, zie artikel 15h. Net als in Duitsland worden in Frankrijk acties ondernomen voor de archieven uit de Eerste Wereldoorlog: de persoonsgegevens in die archieven (waaronder de registers) worden uitgesloten van de privacywetgeving. Voor mijn gevoel zijn verder de regels voor persoonsgegevens in archieven in Frankrijk ongeveer even ingewikkeld als hier in Nederland.
FOIA, crisis en Almere
De tweede parallelsessie bevatte naast Elizabeth Shepherd (co-auteur van een standaardwerk) ook onze eigen Frans Smit!
Het verhaal van Shepherd, opgeluisterd met nogal ‘informatierijke’ dia’s, ging met name over de Britse Wob. Haar vrees en constatering was dat de wet niet heeft geleid tot een veranderende behoefte aan openbare overheidsinformatie, maar dat deze juist heeft geleid tot een tegenreactie van ambtenaren: afspraken worden steeds minder schriftelijk vastgelegd. Zij kondigde ook aan dat haar departement zich gaat richten op onderzoek naar herkomstvraagstukken bij ‘linked open data’. Het volgen waard lijkt me.
Het hoofd Recordsmanagement van de gemeente Gerona had een geweldig verhaal, maar dit moest er in sneltreinvaart doorheen gejakkerd worden. Een van zijn stellingen was dat resultaten van recordsmanagement-onderzoek en de records in applicaties zelf gebruikt moeten worden bij Open Data-beslissingen: wat sturen we de wijde wereld in, maar ook hoe en waarom.
Frans Smit (inspecteur in Almere) ving vervolgens aan zijn verhaal te doen, en prompt begon de zon de zaal in te schijnen. Noem het een voorbode, maar het verhaal was ook goed en richtte zich onder andere op het negenvlaksmodel. Vooral zijn verwijzing naar een informatiefilosoof deed het goed bij zijn toehoorders; hij gebruikte dit om het begrip ‘crisis’ nader te beschrijven als we het hebben over ‘informatiecrisis’.
De laatste spreker deed mijn gedachte teniet dat ik voor deze sessie geen headsetje nodig zou hebben. Ze was van het Belgische Rijksarchief, had een Nederlands klinkende achternaam, maar bleek… Frans te spreken.
Holocaustonderzoek en politieke besluiten
In de laatste parellelsessie onder discussieleider Sheila Anderson ging het over onderzoek, met name het onderzoeksproject voor de European Holocaust Research Infrastructure (EHRI), waar ook het NIOD bij betrokken is. Het ging voornamelijk over de (tussen)resultaten bij de ontwikkeling van een gestandaardiseerd netwerk van beschrijvingen met gebruik van EAD en de mogelijkheden voor vernieuwend onderzoek die een overkoepelend netwerk van beschrijvingen biedt. Vóór het project waren de methoden en systemen van beschrijving nog te divers om zo’n netwerk mogelijk te maken. Het ging ook over hoe belangrijk het bijvoorbeeld is om de bronnen en verantwoordelijken voor beschrijvingen vast te leggen. Ik denk dat de resultaten uit dit project echt zullen bijdragen tot een betere uitwisselbaarheid van archiefbeschrijvingen en ook verbeteringen in de beschrijvingsstandaarden, naast wat bijvoorbeeld al binnen APE wordt gedaan.
Pieter Lagrou hield in dezelfde sessie een vurig betoog voor sterkere betrokkenheid van historici bij digitaliserings- en subsidiebeslissingen, omdat dit volgens hem politieke beslissingen zijn. Zo was het financieren van EHRI volgens Lagrou ook een politieke beslissing, gedreven door een erfgoedagenda; de wetenschap heeft deze agenda gebruikt voor financiering. Dat zal best. Ik ken er nog wel meer die zich tot dergelijke beslissingen gedwongen hebben gezien.
Lagrou’s betoog viel nogal uit de toon bij de rest. Prima als je het zo gedreven vertelt, maar in deze setting boet wat mij betreft je verhaal in aan geloofwaardigheid. Daarnaast keken de EHRI-onderzoekers wel een beetje ongemakkelijk en ‘betrapt’ tijdens zijn verhaal. Dat had helemaal niet nodig geweest als hij het anders had gebracht. Voor de rest was het verhaal over historisch onderzoek in het internet-tijdperk natuurlijk heel interessant.
Over de ‘round up’ en algemene vergadering van de ICA heb ik niet veel te vertellen, behalve dat de voorzitter het niet altijd gemakkelijk heeft bij zijn gehoor. We zijn niet de meest easy beroepsgroep, zal ik maar zeggen…
De ICA stuurt geen proceedings en presentaties komen ook niet op de website, begreep ik. Beetje jammer, maar sommige sprekers lossen dat zelf wel op. En je vindt al aardig wat aanvullende verslaglegging hier. Volgend jaar is het congres in Gerona, het jaar daarop in Seoel. Dat tweede is een uitdaging, maar een midweek naar Gerona is überhaupt het overwegen waard…
Gerelateerd
Gastblog: Joost luistert en schrijft #ac2013 - The Day Before
Gastblog: Joost luistert en schrijft #ac2013 – Day One
Naschrift
Joost, hartelijk bedankt voor je verslag.
Ingmar
Geen opmerkingen:
Een reactie posten