De bijl van mijn opa

Willem I, Koning der Nederlanden,
geschilderd door Joseph Paelinck

Naar aanleiding van het "nieuws" dat de koningsmantel van Willem Alexander helemaal niet dezelfde mantel was als die waar Willem I in gekroond werd, moest ik denken aan de uitdrukking "my grandfather's axe" die ik laatst ergens las. 

Eerst even over die mantel en het berichtje in Parool waar ik hier boven naar verwijs. Dat bleek eigenlijk oud nieuws. De NRC schreef op 28 april 2013 al uitgebreid over de "niet-authentieke" mantel, op basis van een artikel van Dieuwke Grijpma uit De Volkskrant van 18 maart 2013. De NRC vat dat artikel als volgt samen:

Zij gaf in dat stuk een zeer gedetailleerde geschiedenis van de koningsmantel en wat blijkt? De "belangrijke" aanpassingen waar de RVD over sprak waren wel iets ingrijpender dan je zou denken.
Zo werd in 1948 een volledig nieuwe mantel gemaakt voor de inhuldiging van Juliana omdat het hermelijn uit de oorspronkelijke mantel vergaan was. De goudgeborduurde leeuwen van het origineel had de Zwitserse couturier Edwin Dolder op de nieuwe mantel gezet en ook had hij een klein deel van het hermelijn kunnen hergebruiken. Maar feit is dat de koningsmantel uit 1815 in 1948 werd vervangen door een gloednieuw exemplaar.
Aan de nieuwe mantel moesten in 1980 opnieuw ingrijpende aanpassingen worden gedaan door Theresia Vreugdenhil (1929-2012), de couturier van Beatrix. Omdat Juliana de mantel in een loden kistje van 30 bij 50 centimeter had bewaard, was de jas "ongelooflijk gekreukt" en had het rode fluweel afgegeven op het hermelijn, aldus Grijpma. Als oplossing werd de nieuwe mantel gerestaureerd met bont uit de hermelijnen cape van Elly Brenninkmeijer-Maurer, echtgenote van de topman van C&A.

En toen moest ik du aan de bijl van mijn opa denken. Daarvan is de steel de afgelopen jaren drie keer vervangen en de kop twee keer. Maar het is nog steeds de bijl van mijn opa.
Dat is trouwens een "moderne" variant op de klassieke paradox over het Schip van Theseus, zoals Plutarchus dat beschreef. Ik citeer even de Engelse vertaling:

The ship wherein Theseus and the youth of Athens returned had thirty oars, and was preserved by the Athenians down even to the time of Demetrius Phalereus, for they took away the old planks as they decayed, putting in new and stronger timber in their place, insomuch that this ship became a standing example among the philosophers, for the logical question of things that grow; one side holding that the ship remained the same, and the other contending that it was not the same. 

En dat brengt me weer op oudere berichten, bijvoorbeeld over de renovatie van een beeld in Rome en De toekomst van het verleden. Stille schrijft in zijn hoofdstuk over China en Japan niet alleen over de Ise-schrijn (die dit jaar trouwens voor de 62te keer weer opgebouwd is). Hij schrijft ook dat bijvoorbeeld in China al die oude gebouwen constant "onderhouden" worden, waardoor in bijvoorbeeld de Verboden Stad in Peking, nog maar heel weinig "echt" oude ornamenten te vinden zijn.

En wij hebben nu dus een oude, maar misschien toch niet meer authentieke koningsmantel.

De link met digitale archivering en het plaatje hieronder, dat ik van Remco Verdegem heb geleend, moeten jullie zelf maar even leggen.

Gerelateerd
Berlusconi, China en authenticiteit
Authenticiteit?

NB: naar aanleiding van een tweet van Chido op 11 oktober het woord misschien toegevoegd aan de voorlaatste zin.