Over 'n geschreven verslag vs geluidsopnamen

Afgelopen dinsdag schreven Willem Jebbink en Jeroen Soeteman op de opinie-pagina van de NRC over de rol van "het schrift" bij rechtzaken.
Enkele interessante passages:

Het Nederlands strafproces is anno 2010 nog steeds schriftelijk van karakter. Het scharnier tussen de werkelijkheid en het strafproces wordt geleverd door politieambtenaren. Zij moeten hun waarnemingen en de verklaringen van getuigen en verdachten optekenen in een proces-verbaal. Deze processen-verbaal vormen de basis van het strafdossier van de rechtbank en daarmee ook de basis van een eventuele veroordeling.

Geluidsopnamen kunnen vandaag de dag op eenvoudig wijze worden gemaakt, met een mobiel opnameapparaatje. Het is verre van kostbaar en ingewikkeld om zo’n opname na het verhoor bij de stukken te bewaren op een cd-rom of usb-stick. De Tweede Kamer blijft het slikken als de minister zegt dat het niet mogelijk is alle verhoren op te nemen.

Zorgelijk is dat de vraag van eerlijkheid anno 2010 ook geldt voor de latere fase van het strafproces: de zitting van de rechtbank. Ook daar wordt bewijs verzameld, in de vorm van verklaringen van de verdachte, getuigen en deskundigen. Ook andere belangrijke handelingen vinden daar plaats, zoals het voeren een pleidooi door de advocaat. Van al deze mondelinge uitingen wordt eveneens een proces-verbaal opgemaakt, waarvoor de voorzitter van de rechtbank en de griffier verantwoordelijk zijn. In de praktijk is het de griffier die dit doet. Dat doet hij door mee te schrijven op de zitting.
(...)
Als de griffier verklaringen of pleidooien mist of onjuist weergeeft, geldt toch zijn verslag als de enige juridische waarheid. Volgens de Hoge Raad is dit proces-verbaal de ‘enige kenbron’ van wat op de zitting heeft plaatsgevonden. (...) Dat betekent dat als de verdachte stelt het niet te hebben gedaan en de griffier het woordje ‘niet’ vergeet te noteren, de verdachte juridisch heeft bekend. De wet biedt geen enkele mogelijkheid tot discussie over de juistheid van het proces-verbaal ter zitting. Als de verdachte en zijn advocaat na de zitting over onjuistheden klagen, kan de rechtbank dat naast zich neerleggen. De griffier is bovendien onaantastbaar: volgens de wet is een fout van de griffier in het proces-verbaal geen fout van de rechter. Daarom mag de Hoge Raad dit niet herstellen.

Vooral dat laatste was nieuw voor me...

Ik moest ook denken aan een discussie over het archiveren van social media en procesgebonden informatie, waarin iemand zei dat een reproductie van de werkelijkheid niet werkbaar is en dus geen 'procesgebonden informatie' is. Dit lijken me duidelijke voorbeelden van het tegendeel.

Cassette: .:elnico