De culturele uitgangspunten van een staatssecretaris

13 december vindt in de Tweede Kamer het debat plaats over de cultuurbegroting en in voorbereiding daarop heeft staatssecretaris Zijlstra deze week zijn uitgangspunten voor het cultuurbeleid naar de Tweede Kamer gestuurd. Een paar passages daaruit die ik opvallend vind.
De brief opent met een citaat van Alma-Tadema:

De 19e-eeuwse schilder Alma-Tadema zei: ‘Zolang ik schilder, ben ik kunstenaar, als het af is, ben ik zakenman’. Kunst en commercie, podium en publiek zijn geen gescheiden werelden. Archieven en theaters, concertzalen en musea verlenen diensten aan publiek. Zij vervullen een belangrijke rol in de maatschappij.

Gelukkig dat 'archieven' ook een belangrijke rol spelen in de maatschappij, maar bedoelt Zijlstra hier nu dat een ambtenaar terwijl hij werkt archiefvormer is en hij het archiefstuk zodra het af is mag verkopen? Dat zal toch niet?

Erfgoed
Kerntaak van de rijksoverheid is de wettelijk geregelde zorg voor het behoud van cultureel erfgoed voor deze en nieuwe generaties. Ik zet de modernisering van de monumentenzorg voort. Hergebruik van monumenten is belangrijk, zodat ons erfgoed zowel bewaard als toegankelijk blijft. In 2011 zal ik de wetgeving voor archeologische monumentenzorg evalueren. Daarnaast leg ik maatregelen voor om (overheids)archieven toegankelijker en digitaal duurzamer te maken, en immaterieel erfgoed en volkscultuur levend te houden.

Een paar alinea's verder gaat het dan ook nog even over de decentralisatie van de RHC's:

In het regeerakkoord is opgenomen dat ‘de Regionale Historische Centra (RHC’s) worden gedecentraliseerd naar de provincies met een korting op het budget van 25%’. Archieven die in de provincies door rijksorganen worden gevormd, worden daar bewaard in de RHC’s – net als provinciale archieven – maar zonder dat de provincies hieraan financieel bijdragen. Ik ga samen met het ministerie van BZK en IPO en VNG in overleg over een bestuurlijke en financiële vormgeving die recht doet aan de verschillende verantwoordelijkheden, binnen het financiële kader van het regeerakkoord. Mijn uitgangspunt is dat de Archiefwet zodanig wordt gewijzigd dat provincies, net als andere overheden, verantwoordelijkheid voor beheer en toegankelijkheid van de eigen en overgedragen archieven gaan dragen.

Hoewel wat hier staat feitelijk waar is, de provincies zijn de enige overheidslaag die na overbrenging niet (meer) verantwoordelijk is voor zijn eigen archieven, wil ik hier toch wijzen op de discussie die hierover gevoerd is bij de totstandkoming van de huidige Archiefwet 1995. Toen hebben de provincies namelijk expliciet aangegeven zelf verantwoordelijk te willen zijn voor hun eigen, overgebrachte archieven. Het Convent van Rijksarchivarissen wilde daar destijds niets van weten en heeft dat toen tegengehouden. Hier vind je de relevante passages daarover uit de Discussienota Archiefbeleid uitgebracht door de Commissie Nota Archiefbeleid

Verder staan er nog een paar voor mij cryptische passages in, waaronder deze:

Daarnaast wil ik het geven aan cultuur stimuleren. Bij particulieren moet een culture of giving, bij instellingen een culture of asking ontstaan. Het kabinet komt een Geefwet. Het wegnemen van belemmeringen om te geven en nieuwe instrumenten zullen worden onderzocht. In overleg met de staatssecretaris van Financiën zal ik het fiscale pakket voor cultuur in de breedte bekijken. Met mijn collega van Justitie zal ik mogelijke knelpunten nader onderzoeken.

Het overleg met de staatssecretaris van Financiën snap ik, maar waarom zou met de staatssecretaris van Justitie overlegd moeten worden? Is geven aan een culturele instelling strafbaar op dit moment?

We staan voor de uitdaging zoveel mogelijk mensen bij cultuur te betrekken. De cultuursector moet die support ook actief zoeken bij cultuurliefhebbers. Bij al die mensen die een hart hebben voor cultuur, niet alleen bij de overheid. Dat wil ik stimuleren. Want cultuur is voor iedereen.

Of, zoals ze op zondagmorgen bij L1 zeggen: "De Kinjerkroam is veur dich!"

Na 13 december weten we meer...

Gerelateerd
Bezuinigingen, RHC's en de Algemene Rijksarchivaris
Wat leest een staatssecretaris?
Archief is geen harmonie of toneelgezelschap