In het Scheepvaartmuseum

De magnifieke overkapping van de binnenplaats

Gisteren en eergisteren was ik met T. in Amsterdam, dat is ondertussen een jaarlijks uitje van ons tweeën. Ieder jaar spreken we ook af met Oom F. en deze keer was de plaats van het rendez-vous: Blijburg aan Zee. Het weer werkte mee, dus we hebben een hele tijd buiten in het zonnetje gezeten, Brugse Zotte gedronken, tortilla-chips gegeten en Uno gespeeld. Eigenlijk wilden we ook aan het strand eten, maar aangezien er binnen geen tafeltje meer vrij was, zijn we maar naar Ponteneur gegaan. Ook lekker en gezellig. (Dank aan Petra en Sabine voor de tips...)
Het doel van ons tripje naar Amsterdam was dit jaar het gerenoveerde en begin deze maand heropende Scheepvaartmuseum. Over het dak over de binnenplaats (zie foto boven) is al het nodige gezegd, T. kon daar alleen maar "Wauw!" aan toevoegen. Maar ook de rest van het museum is heel indrukwekkend, met de collectie globes en navigatie-instrumenten als hoogtepunt.

Het museum heeft een stuk of zeventig globes die allemaal dateren van voor 1850 en waarvan een klein deel "hemelbollen" zijn. De globes staan allemaal bij elkaar, waardoor je mooi de ontwikkeling van de "kennis van de wereld" kunt zien. Uiteraard kun je de bollen niet ronddraaien, maar daar heeft het museum iets op gevonden. Aan het eind van de zaal staat een pilaar met daarop een soort Saturnus voor een enorm projectiescherm. Met de schijf kun je negen verschillende globes op het scherm laten verschijnen en met de bol kun je de projectie rond draaien. Hierdoor kun je de verschillende globes toch van alle kanten bekijken.

In de ruimte met de navigatie-instrumenten ligt iets vergelijkbaars. De instrumenten hangen thematisch bij elkaar: breedtegraad, lengtegraad, diepte, snelheid. En bij ieder instrument wordt duidelijk uitgelegd waar het voor dient en welk "probleem" ermee opgelost werd. In het begin van de zaal ligt een dik boek, waarop een - fictief - scheepsjournaal van een reis van Texel naar Batavia wordt geprojecteerd. Hierin wordt op verschillende momenten gebruik gemaakt van de instrumenten uit de expositie.

Het museum heeft duidelijk niet bespaard op de touchscreens en interactieve dingetjes. Zo staat er in een ruimte een enorme "touchtable" van zeker 10 meter lang en 2 meter breed waarop je zelf een digitale expositie met behulp van digitale reproducties uit de collectie kunt inrichten. Deze expositie wordt daarna ook weer op een bioscoop-groot scherm geprojecteerd. Hieronder zie je de tafel en hier zie je een van de exposities die wij gemaakt hebben.

Op www.mijnscheepvaartmuseum.nl kun je trouwens ook van huis uit een expositie maken.

Al die knopjes, touchscreens en interactiviteit hebben natuurlijk ook één groot nadeel: het is leuk als je er alleen mee kunt spelen. Wij waren gisteren redelijk vroeg (half tien) in het museum en waren alleen in de zalen van de globes en navigatie-instrumenten en de zaal met servies en glaswerk (dat klinkt veel saaier dan het is, ook hiervoor heeft het museum een spannende oplossing verzonnen). Wij hadden dus alle tijd om op knopjes te duwen en met schermpjes te spelen. Toen we wat later op de ochtend in het deel over de walvisjacht en het leven in de Gouden Eeuw kwamen, was het daar al redelijk druk, waardoor het interactieve al een stuk minder leuk wordt. Als je gaat, zorg dus dat je er vroeg bent.

Iets anders wat ik niet helemaal snap is de indeling. Het gebouw bestaat uit vier afdelingen (Noord, Oost, Zuid en West) van drie verdiepingen, maar je kunt alleen vanaf het grote binnenplein van de ene naar de andere afdeling lopen. Je kunt dus niet eerst de hele eerste verdieping, dan de hele tweede verdieping doen, daarvoor moet je steeds naar beneden en weer naar boven.

Was er ook nog iets archiefachtigs? Jazeker, een archiefkast uit het begin van de 19e eeuw...

Archiefkast van het kantoor Walvisvaart te Harlingen,
1800-1825. Waarschijnlijk is de kast onderdeel geweest
van het kantoormeubilair van de Groenlandse en Straat
Davidse visscherij Sociëteit (1825-1834)

Maar, alles bij elkaar is het museum zeer zeker een bezoek waard!

Plaatjes: de foto van het nieuwe dak is van Screenpunk, de rest heb ik zelf gemaakt (met de BB, wat de beroerde kwaliteit ook meteen verklaard)