Invisible - Paul Auster

Ondanks dat Invisible enkele cliché-elementen bevat, is het wel intrigerend. Het eerste hoofdstuk (Spring) bestaat uit bijna clichématige oude-mannen-memoires, waarin een zestigjarige man een traumatische gebeurtenis uit zijn jeugd in 1967 beschrijft.
In het tweede hoofdstuk blijkt, weer een cliché, dat het eerste hoofdstuk een manuscript is dat de ik-figuur (Adam Walker) heeft gestuurd naar zijn oude studiegenoot en ondertussen beroemd schrijver (Jim Freeman). Ze spreken af elkaar te ontmoeten maar nog daarvoor stuurt Walker het tweede hoofdstuk van zijn roman (Summer) op.
Dat hoofdstuk is al minder clichématig, want beschrijft in de tweede persoon enkelvoud de zomer van 1967, waarin Adam Walker een paar maanden samenwoonde met zijn zuster.
In het blijkt dat de ontmoeting tussen Walker en Freeman niet doorgaat, doordat Walker vlak voor hun afspraak sterft (weer een cliché). Maar, hij heeft zijn aantekeningen voor het derde hoofdstuk (Fall) achtergelaten voor Freeman, met het verzoek of hij de volledige roman wil uitgeven. Freeman schrijft dan op basis van de aantekeningen in de derde persoon enkelvoud over Walkers korte verblijf in Parijs in de herfst van 1967.
Ondertussen schrijft Freeman ook dat hij contact heeft gehad met Walkers zuster en dat zij heel andere herinneringen heeft aan de tijd dat ze met haar broer samenwoonde (vooral met veel minder seks). En Freeman vindt de vrouw waar Walker in Parijs veel contact mee had. Het laatste hoofdstuk is een passage uit haar dagboek.

Het intrigerende zit vooral in de verschillende perspectieven. Aan de ene kant van ik naar jij naar hij en aan de andere kant de verschillende personages die "hun" kijk geven op dezelfde gebeurtenis. Ik schrijf hier "hun" tussen aanhalingstekens, omdat Auster ook benadrukt dat het om een roman, om fictie gaat. Ergens staat expliciet dat Adam Walker niet Adam Walker heet en dat Freeman niet Freeman heet. En uiteraard is Auster de 'echte' auteur. Doet een beetje denken aan Magritte:

En ik hou wel van dat soort 'spelletjes.'

Waar ik nog niet helemaal uit ben is waarom het boek Invisible heet. Misschien is de boodschap dat je het handelen en de motieven van iemand altijd alleen vanuit je eigen perspectief interpreteert, maar dat wat er "echt" gebeurt altijd onzichtbaar blijft achter de reconstructie die iedereen er voor zich zelf van maakt. Zelfs het samenvoegen van al die reconstructies lost dat niet op. Zoals ik al zei: intrigerend.

Luister hier naar het begin van de roman, voorgelezen door Auster zelf.