donderdag 31 maart 2011

Laat een bericht achter na de piep

De afgelopen dagen was "de voicemail" verschillende keren in het nieuws. Eind vorige week ging het vooral om de slechte beveiliging van de voicemail van ministers, Tweede Kamer-leden en ambtenaren. Afgelopen dinsdag ging het in de Tweede Kamer over een bericht dat een medewerker van Haskoning zou hebben ingesproken op de voicemail van "iemand van defensie." Minister Hillen zei daarover dat het bericht "kwijt" is, dan wel dat het niet "geconstateerd" kan worden.
Van Bommel (SP): Defensie heeft nooit wat gehoord van een telefoontje of een voicemail die is ingesproken door Haskoning. In hun eigen feitenrelaas zegt Haskoning dat zij Defensie gebeld hebben met informatie over de situatie in Sirte. Is die voicemail ineens verdwenen? Wij moeten wij nu geloven?
Minister Hillen: Defensie is dit uivoerig nagegaan, maar heeft geen telefoontje geconstateerd. De informati e heeft ons niet bereikt.
Deze dialoog leidde ertoe dat ik me "hardop" afvroeg of een voicemailbericht een archiefstuk is, met daar achteraan de constatering dat het Nationaal Archief van Australie vindt van wel:
Voicemail messages are records
However, you need to make a decision as to wether they are short-term, facilitary records which can be destroyed (...) or whether they are important business records.
Some voicemail is facilitative, such as arranging a meeting or asking you to return a call. Other voicemail may be a request from the public or contain information required for business. The information in these messages should be retained.
De gedachtenwisseling die hieruit volgde is door Lina Storm opgenomen in Storify.

Mij gaat het nu even om iets anders...
Het lijkt me dat er in dit geval toch wel sprake is van informatie die "nodig is voor de bedrijfsvoering." En ook als je de "ouderwetse" definitie van archiefbescheiden als uitgangspunt neemt ("bescheiden, ongeacht hun vorm, door de overheidsorganen ontvangen of opgemaakt en naar hun aard bestemd daaronder te berusten") is hier sprake van een archiefstuk. ALS HET BERICHT IS ONTVANGEN!
En daar wordt deze affaire ook een beetje schimmig. Bij Defensie zeggen ze dat ze het bericht niet hebben ontvangen, maar iemand van Haskoning zegt dat hij naar een nummer van defensie gebeld heeft en een boodschap over de beoogde evacuatieplaats heeft ingesproken. Maar Haskoning kan natuurlijk niets bewijzen, want waar is de "minuut" van dit bericht?
Van praktisch alle archiefstukken die 'verzonden' worden, kan de verzender een kopie houden: analoge brief, e-mail, SMS, tweet. Maar van een voicemail niet! Natuurlijk, een brief, e-mail of sms die verzonden wordt, kan niet aankomen. Maar er is toch nog enig bewijs van verzending.
En dan komt het rare, want volgens mij kan de MIVD, of in ieder geval de AIVD, op basis van de verkeersgegevens in ieder geval achterhalen of iemand vanaf een bepaald nummer op een bepaald tijdstip voor een bepaalde tijdsduur naar een bepaald nummer gebeld heeft. Misschien is zelfs nog wel te achterhalen of de beller is doorgeschakeld naar een voicemaildienst.
Waar bewaren we al die verkeersgevens anders voor?
Of is hier echt sprake van een 'doofpot' en is het bericht wel gevonden (misschien zelfs tijdig afgeluisterd en genegeerd) en is het "gemakshalve" vernietigd. Dat zou kunnen verklaren waarom Defensie de verkeersgegevens eventueel niet heeft willen opvragen. Maar misschien zie ik nu te veel samenzweringen?

Nu blijft het gek genoeg het woord van de minister tegen het woord van Haskoning. En de minister heeft nu de schijn tegen, hoewel ik de rol van Haskoning ook wat dubieus vind.

Plaatje van Zazzle

3 opmerkingen:

  1. "bescheiden ongeacht hun vorm..." wat is de definitie van bescheiden? Spullen, zaken, goederen, documenten. Is het tastbaar of niet? Is iets een bescheid zodra je het tastbaar maakt? Een voicemail dus wel een niet opgenomen telefoongesprek dus niet? Ik vind het een ingewikkeld vraagstuk.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hallo Chris,
    Daar had ik ook nog iets over willen schrijven, voor ik verstrikt
    raakte in doofpotten en samenzweringen.
    De crux zit 'm in de vastlegging; archief als 'neerslag en bewijs' van
    handelingen. In dit geval is een voicemailbericht (bewust) opgeslagen
    en een willekeurig telefoongesprek niet. Maar een telefoongesprek met
    'n call center, dat ter controle of voor onderwijjsdoeleinden wordt
    opgenomen weer wel.


    Op 31-03-11 heeft Disqus<> het
    volgende geschreven:

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Chris Bellekom1 april 2011 om 09:07

    Dit is een wel heel groot grijs gebied. Misschien een goede vraag voor de rijksarchivaris? Of voor Theo Thomassen ...

    BeantwoordenVerwijderen