zaterdag 29 januari 2011

Gelezen: Gustaaf Peek - Ik was Amerika

Het blijft me toch verbazen dat de Tweede Wereldoorlog nog zo'n grote rol speelt in de moderne Nederlandse literatuur. Gustaaf Peek is één jaar jonger dan ik, maar schrijft toch een boek over de oorlog. Het is een heel goed boek hoor en hij beschrijft ook dingen die ik niet wist, maar toch. Waarom steeds die 'oude' oorlog?

In Ik was Amerika gaat het over Dirk, een Nederlandse Duitser, die in 1943 in Noord-Afrika vecht voor de Duitsers en gevangen genomen wordt door het Amerikaanse leger. Om de een of andere reden wordt hij samen met zijn Duitse collega's op transport gezet naar Texas, waar hij in een krijgsgevangenenkamp te werk gesteld wordt. (Terwijl ik dit typ moet ik denken aan Stalag 17, de geweldige film waarin 'de andere kant' geportretteerd wordt.)
In Texas sluit Dirk vriendschap met Harris, een van de zwarte werkers op de  katoenplantage waar de Duitsers moeten werken. En hij krijgt een kortstondige relatie met Cicely, de halfzus van Harris. Jaren later, ik denk in 1981, besluit Dirk terug te keren naar Amerika en zijn vriend op te zoeken.
Het verhaal wordt verteld vanuit verschillende perspectieven (onder andere Harris, Dirk en Jennifer, de dochter van Dirk en Cicely) en springt heen en weer in de tijd. Mij bevalt dat wel, al zit er een enkele onzinnige en overbodige perspectiefwisseling in.
Het gekke is wel dat Peek er in slaagt om heel aangrijpende passages te schrijven en de personages tot leven te wekken, terwijl de motieven en achtergronden van de vier hoofdfiguren eigenlijk fragmentarisch en onvolledig uit de doeken worden gedaan. Waarom vecht Dirk voor de Duitsers? Waarom gaat hij eigenlijk terug naar Amerika? Waarom woont Jennifer in huizen die ze moet verkopen? zijn allemaal vragen die niet of nauwelijks beantwoord worden. En waarom heet het boek  Ik was Amerika? En heeft die aparte typografie op de kaft ook nog betekenis?

Meer informatie over de krijgsgevangenenkampen in Texas is onder andere te vinden op de volgende websites:
History Detectives (lijkt me trouwens een interessant TV-programma)
Camp Hearne, Texas: A German Prisoner of War Camp During the Second World War
TexasEscapes
German Prisoners of War

Gelezen tussen 17/01/2011 en 25/01/2011

Geen opmerkingen:

Een reactie posten